REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2024 | Afscheid en Voorstellen

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Voor jullie ligt nummer 2 van deze jaargang. Met dit nummer neem ik afscheid als hoofdredacteur van SynthesHis. De reden is mijn pensioen als praktijkhouder. Het is heel inspirerend om vele jaren met zo’n enthousiaste redactie samen te werken. We hebben veel ondersteuning van Bep Otterloo, die van elk nummer een project maakt dat tot resultaat leidt. Wouter Scheen zorgt als redactiesecretaris voor eenheid van taal in het nummer, voorwaar een professionele bijdrage. Onze vaste schrijvers werken al lang met ons samen en maken leesbare artikelen, ondanks een soms abstracte opdracht vanuit de redactie. Dat zijn Christie Manintveld, Annet Muijen en Nicole van Wetten. We onderhouden ook een trouwe relatie met onze columnisten. Uitgever Gilles Graafland werkt hands-on met ons mee door van elk nummer een fraaie uitgave te maken. Onze missie is, in opdracht van NedHIS, de samenwerking tussen de HIS-gebruikers te bevorderen, zodat de huisarts optimaal kan werken met zijn HIS. Het HIS is immers het belangrijkste stuk gereedschap dat de huisarts in handen heeft. Dat helpt om te bouwen aan het vertrouwen dat de patiënt in het werk stelt. Goed geïnformeerd zijn is cruciaal. Wij als redactie hebben in dat streven een belangrijke rol. Zo zijn wij de initiatiefnemers van de NedHIS-studiedag, die begonnen is als de HIS-demodag, waar we onze HISsen aan elkaar toonden. Ik ben erg blij dat ik het stokje kan overdragen aan Harm Peter Smilde. Hij is een zeer ervaren journalist en met zijn inzet kan SynthesHis alleen maar beter worden! Veel succes in de toekomst. Het ga jullie goed. 

Door Harm Peter Smilde, hoofdredacteur
De totstandkoming van dit nummer heb ik vanaf de zijlijn mogen meemaken, waarbij ik af en toe het veld inliep om een potje mee te voetballen, om maar in de beeldspraak te blijven. Veel dank uiteraard aan Jeroen, die jarenlang het magazine heeft geleid, met verve en inhoudelijke kennis van zaken. En dat is meteen de verandering die in het oog springt: ik ben geen huisarts en werk niet dagelijks met een HIS. Ik begeef me dus deels in een wereld die mij tot nu toe redelijk onbekend was. Deels, want de afgelopen maanden heb ik veel opgestoken over de ontwikkelingen rond de verschillende HISsen en de actualiteit van het omgaan met patiëntendata in de huisartsenzorg. Daar valt nog genoeg in bij te spijkeren, dat is mij wel duidelijk geworden. Gelukkig hebben we een goed team met een uitstekende redactie die mij willen voeden als het om inhoud gaat. Wat ik daaraan kan bijdragen, is een jarenlange ervaring in journalistiek en communicatie, zodat we samen alle belangrijke en belangwekkende ontwikkelingen op het gebied van de verschillende HISsen prettig leesbaar en op een journalistiek verantwoorde manier aan de diverse HlS-gebruikers kunnen communiceren. In dit nummer van SynthesHis vinden jullie, naast mooie columns en de onvolprezen Tips & Trucs, interessante artikelen over het medicatieproces en de discussiestarter van scheidend hoofdredacteur Jeroen van der Lugt: het HIS is geen museumstuk. Verder kunnen jullie een verhelderend artikel lezen over de strijd om de patiëntendata, een dossier dat voorlopig nog niet is gesloten. Ik ben blij dat ik met dit mooie magazine mag toetreden tot de redactie en heb er zin in om SynthesHis weer een volgende stap te laten maken. 

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2024 | Een mooi mandje vol

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
In dit nummer van SynthesHis heeft de redactie voor u weer een mandje vol met interessante nieuwe ontwikkelingen. Onlinetriage is duidelijk in opkomst. Men verwacht dat bij goede inzet de praktijk tot twintig procent meer ingeschreven patiënten kan bedienen. Dit vooral door meer zelfredzaamheid van de patiënt. In hoeverre de digitale triage wordt ingezet, is in handen van de zorgverzekeraar, die immers bepaalt wat ervoor vergoed wordt. De kosten die de huisartsenpraktijk maakt, moeten er sowieso uit komen, maar ook de inzet om het werkbaar te maken. Telemonitoring is het doorgeven van meetwaarden door de patiënt aan zijn huisarts of de POH. Voor de kwaliteit van de zorg is het zeker een aanwinst. Maar er zijn ook valkuilen. In het artikel komen enkele voorbeelden ter sprake. In de vaste rubriek Vragen uit de praktijk deze keer aandacht voor de dossieroverdracht tussen de vorige en de nieuwe huisarts. Het is in Nederland goed geregeld via de Stichting ION (Inschrijving Op Naam). De spelregels die praktijken onderling hanteren, zijn in dit stuk voor u uiteengezet. Het is een mooi overzichtsartikel: om te bewaren dus. Het NedHIS-congres in maart is met 400 deelnemers goed bezocht. Het evenement is het hoogtepunt van het jaar voor HIS-gebruikers. Er waren op de infomarkt extra veel stands die hun nieuwigheden presenteerden. Dit jaar heeft de ledenvergadering gebruikersvereniging van Medicom besloten dat zij zich aansluiten bij het tijdschrift SynthesHis. Dat is een hele grote en positieve stap! De workshops die een groot deel van de dag gehouden worden, leverden in deze dertigste editie ook weer veel inspiratie op. De tips en trucs in dit nummer gaan over de mogelijkheden die de agenda van de Hissen aan de gebruikers bieden. Gezien de toenemende werkdruk die huisartspraktijken ervaren, is een goed functionerende agenda essentieel. Bij steeds meer parttimers en een grotere organisatie is de agenda ook een manier van communiceren. Maar dan wel graag zo efficiënt mogelijk!

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2023 | Een uitzonderlijk nummer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Ons nummer opent met twee In Memoriams. Frank Garnier heeft in het eerste deel van zijn carrière veel betekend voor de LHV. Met de opkomst van huisartsenautomatisering is zijn focus verschoven. En dat is terecht, gezien het belang ervan. Hij was een geboren voorzitter en heeft aan veel knoppen gedraaid.  In ‘Markante mensen’ leest u over zijn betekenis voor ons allen. Vok Buur is uit een ander hout gesneden. Hij was ondersteunend bezig met een duidelijke richting. Hij had veel passies en één ervan was automatisering. Verbinden, Volhouden en een eigen Visie daarbij. Dat zijn de drie V’s van Vok.
AI, kunstmatige intelligentie, is sterk in opkomst. We laten een pionier aan het woord. Peter Dekkers die de app “praatmetdedokter” heeft gebouwd. Het is een manier om tijd te besparen, vooral omdat patiënten beter voorbereid op het spreekuur komen. Digitalisering hoort helemaal bij de focus van dit tijdschrift: hoe kun je met nieuwe mogelijkheden het werk van de huisarts verlichten en verbeteren? Het lijkt beter patiënten te verleiden naar vernieuwing dan het aloude telefoonnummer minder zichtbaar te maken. ‘Vragen uit de praktijk’ gaat over handige tools om uw eigen computerwerkplek zo in te richten dat het u tijd oplevert. Wie graag met zijn praktijk wil aansluiten bij een registratienetwerk kan overwegen dit bij het Nivel te doen. Zij bieden een goede landelijke referentiestandaard aan. De spiegelinformatie die dit oplevert houdt u scherp. Iedere huisarts weet wel iets van ICPC. U werkt er tenslotte dagelijks mee. Via de codes komt u ook snel verder. Zoals bij voorschrijven en verwijzen. De ICPC zal gaan evolueren naar SNOMED. Dit is een internationaal systeem met betere communicatiemogelijkheden richting andere echelons zoals de ziekenhuizen. Het is goed als u er in dit nummer alvast kennis van neemt. In het verslag van de NedHIS Studiedag vermelden we de belangrijkste ontwikkelingen in de HIS-wereld van het afgelopen jaar. Voor elke actief betrokken huisarts is dit een mooie dag. Om te netwerken en om weer bijgepraat te worden. Is dat misschien iets voor u? In de vaste serie Tips en Trucs hebben de schrijvers een vrij onderwerp onder de loep genomen. Er zijn zeker interessante keuzen gemaakt! Van harte aanbevolen.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2023 | Goed registreren en meer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Deze keer vindt u het belangrijkste wat we brengen achter in het nummer Adequate dossiervoering met het Elektronisch Patiënten Dossier (ADEPD) vormt de basis van goed registreren in het journaal. Dit maakt dat u snel gericht in het dossier kunt zoeken. Maret Zonneveld van het NHG en NedHIS-bestuurslid Casper Tombrock vertellen u over de principes en achtergronden. Jeroen Stroucken geeft u negen tips over goed ICPC-coderen. We kunnen niet genoeg benadrukken dat uw inspanningen om informatie goed ICPC-gecodeerd in te voeren dubbel en dwars door uzelf worden terugverdiend en bovendien tot grote tevredenheid van uw collega’s en de patiënt leiden. In de rubriek Markante mensen vertelt huisarts Heleen van Boetzelaer over haar bijzondere carrière. Zij is bij uitstek een doener, maar ontwikkelde zich van praktijkmens naar beleidsmens en werkt nu aan fundamentele oplossingen voor de hele HIS-wereld. Best bijzonder dat je als arts op sterk verschillende terreinen successen behaalt. We praten u bij over de ontwikkelingen met opt-in. Nu voert u dit werk zelf uit, maar straks gebeurt het via het platform MITZ. Hier gaan patiënten hun eigen profiel voor inzage van hun dossier gedetailleerd kiezen en zelf invoeren. De winst is dat zorg minder dubbel hoeft te worden uitgevoerd en tegelijk de kwaliteit gaat verbeteren. Wanneer het straks lekker loopt is het voor ons handig bij de onderlinge waarneming in de dagpraktijk en ook op de spoedpost! Een leuk artikel gaat over de testers die zich bij de HISsen inzetten voor een geruisloze invoering van nieuwe updates. Waarom zijn de testers van nieuwe updates onmisbaar? En wat is het voordeel als je dit werk als praktijk doet? Verder vragen we aandacht voor het autoriseren van contacten van medewerkers. Het mooiste is toch wel als het binnen het HIS zelf gebeurt. Dit was ook de conclusie van een discussie tijdens de laatste NedHIS-studiedag. Ten slotte gaan de tips en trucs over manieren om zonder KIS te werken.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2023 | De inspiratie komt van jonge collega’s

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
In dit voorjaarsnummer komen jonge inspirerende collega-huisartsen aan het woord met een nieuwe kijk op ICT in de huisartsenpraktijk. Ze vertellen over een nieuw HIS en over hun werk als CMIO (Chief Medical Information Officer). Pieter van Tiel zegt in ‘Markante mensen’ over het nieuwe HIS MediKIT: ‘Als mensen mij zeggen dat iets niet kan dan triggert mij dat enorm. Ik ga extra fanatiek puzzelen om het voor elkaar te krijgen.’ CMIO Geert Elbers voelt het belang om voor huisartsen in de regio iets te realiseren met ketenpartners. In ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’ leest u over het advies om te werken met twee beeldschermen naast elkaar. Het is voor uw praktijk een goede investering als medewerkers prettige werkomstandigheden hebben. De bijwerkingenzoeker van NHGDoc is absoluut ook zo’n aanrader die prettig werken faciliteert. Hoeveel klachten zijn niet te verklaren uit bijwerkingen? U toont patiënten op overzichtelijke wijze via de nieuwe feature van NHGDoc welke medicatie hun klacht mogelijk kan verklaren. Ter ontspanning kunt u kijken naar de 25 korte filmpjes die dr. Bob maakte vanwege de huisartsenacties op het Malieveld. Hij vertelde erover tijdens het NedHIS-congres. In dit nummer treft u ook het congresverslag aan. Vernieuwend was de mogelijkheid op een persoonlijke manier bij te scholen op het gebied van huisartsen-ICT. Dankzij het grote aantal inhoudelijke sessies voor telkens een beperkt aantal deelnemers was het mogelijk vragen te stellen en antwoorden te krijgen. De inzage in het dossier van de huisarts via de portalen is met het programma OPEN gerealiseerd. Jammer genoeg bellen aardig wat patiënten de huisarts toch weer op omdat zij de medische termen niet begrijpen. Er is dus nog werk aan de winkel  om heldere tekst op de P-regel te noteren. Formeel zouden de PGO’s ook soepel moeten kunnen samenwerken met het HIS, maar dat is vrijwel niet gelukt. Er blijft dus nog wel iets te wensen over. De tips en trucs gaan over het krijgen van een beter overzicht in het dossier via episodebundeling. Het is een interessante serie artikelen geworden, waarbij de redacteuren laten zien hoe hun HIS deze functie heeft gerealiseerd.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2022 | Digitaal bijblijven: hoe doe je dat?

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
We hebben dit najaar voor u een omvangrijk nummer gemaakt met veel nieuws. De ontwikkelingen gaan dan ook behoorlijk snel. Patrick Bindels overziet het veld van de huisartsen ICT maar ook de academische wereld. Hij had – tot COVID-19 ons leven op zijn kop zette – jaarlijks een belangrijke bijdrage aan het NedHIS congres. In Markante mensen kun je lezen wat hem verder allemaal interesseert, en dat is heel wat. We hebben een introductie van de NHG Rx app van Digitalis, het bedrijf achter Prescriptor. Overigens wordt ook Prescriptor zelf vernieuwd. In de rubriek Vragen uit de dagelijkse praktijk geven we tips om het LSP ook in de huisartsenpraktijk zelf te gebruiken. Je kunt zo medische gegevens ophalen van een passant en het waarneembericht vervolgens wegschrijven naar de eigen huisarts. De digitale triage wordt steeds meer gebruikt. Het NTS is bekend van de huisartsenpost en in dit nummer lees je over ervaringen in de huisartspraktijk. Er komt steeds meer aandacht voor veilig omgaan met informatie. NHG en LHV werken intensief samen aan een praktijkwijzer die binnenkort uitkomt. Het is de bedoeling dat dit digitale naslagwerk actueel gehouden wordt en vooral veel praktische informatie bevat. Huisartsen hebben daar behoefte aan. Jonathan Bouman is waarnemend huisarts en ethisch hacker. Hij heeft een helder advies: verzeker je niet omdat het hele veld van de eerstelijns zorg zo juist aantrekkelijker wordt voor een gijzelsoftware aanval. Immers: de drempel om als slachtoffer te betalen is door de verzekering lager en men weet snel: daar is geld te halen. We hebben een uitvoerig verslag, gelardeerd met een aantal foto’s, over de NedHIS studiedag. Na drie jaar kon de studiedag dit jaar weer live. Een grote variëteit aan onderwerpen kwam langs. Christie Manintveld neemt u mee langs de hoogtepunten van deze dag. Tenslotte de tips en trucs van vijf verschillende HISsen. We hebben ervoor gekozen om de veel voorkomende aandoening blaasontsteking eens stapsgewijs te behandelen op praktische uitvoering in de verschillende HISsen. Hoe ondersteunt elk HIS op zijn eigen specifieke wijze het hele proces van potje urine inleveren tot het juiste recept naar de apotheek sturen?

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2022 | Een fusie, onverwacht maar wel logisch

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Twee HIS-leveranciers die al in de tachtiger jaren zijn opgericht gaan fuseren. Omdat beide geen winstoogmerk hebben passen hun profielen goed bij elkaar. Ze zochten elkaar de laatste jaren al vaker op bij samenwerkingsprojecten. We wensen Promedico en OmniHis een goede toekomst samen. Markant mens Bart van Pinxteren functioneert alleen goed als er meerdere uitdagingen tegelijk zijn. Hij is gefascineerd door informatisering. Zijn missie als CMIO (Chief Medical Information Officer) is om via digitalisering het huisartsenvak aantrekkelijker te maken. Pim Volkert vertelt ons over de achtergronden van de communicatie tussen taalgebruik van professionals en patiënten. Je hebt er elke dag mee te maken, maar vraagt je geregeld af: wat bedoelt de ander precies met die term? Eenheid van taal scheppen is een apart vak. Hoe regel je het als er geen opvolger is voor een stoppende huisarts. Dit leidt tot een scala van problemen. In de regio Midden-Limburg is er een tijdelijke oplossing gevonden. Daarbij is samengewerkt tussen de zorggroep en de online huisartsenpraktijk Arene. Medisch farmaceutische beslisregels worden doelmatiger en slimmer dankzij goed gebruik van patiëntkenmerken. Het artikel van Leonora Grandia praat u bij. Declareren. meestal gaat het goed.  Maar als ineens de afdeling handhaving en controle van de zorgverzekeraar op de stoep staat, kan het grote stress opleveren omdat je in de verdediging moet. Ze komen natuurlijk niet langs als je onderdeclareert. Caroline Norg geeft heel zinnige adviezen. Thuisarts.nl wie gebruikt de site nog niet? Het bespaart enorm veel tijd en je leert er vaak zelf ook nog wat van. De makers hebben allerlei nieuwe ambities. Wist u bijvoorbeeld dat via het zoekgedrag van bezoekers snel valt op te maken dat er ergens een uitbraak van schurft is? In de tips en trucs dit keer aandacht voor het gebruik van de patiëntenportalen. 

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2022 | Uit de kooi van COVID-19

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
De afgelopen twee jaar zijn de nummers SynthesHis gemaakt met de handicap dat we elkaar vrijwel nooit in het echt, fysiek, zagen. Dat geldt niet alleen voor de redactie maar voor alle activiteiten die HIS-gebruikers inspireren zoals het ledencongres en de studiedag. Ook de softwareontwikkeling gebeurde grotendeels via beeldbellen. We hebben ons werk wel gedaan maar we misten die intensievere interactie die je hebt als je elkaar in dezelfde ruimte kunt ontmoeten. Voor ons als volwassenen was het te overkomen maar voor jongeren waren het heel zware jaren. Laten we hopen dat we de komende tijd een mooie inhaalslag gaan maken. In dit nummer hebben we weer een keur van onderwerpen voor u verzameld. Het CMIO-netwerk heeft een aanzet gegeven met het manifest digitalisering huisartsenzorg. Christiaan de Groot heeft zijn interesse in vernieuwingen vormgegeven in zijn zelf gemaakte podcast. En die vernieuwingsdrang gaat verder. Zo wil hij toewerken naar vijf jaar langer leven met een chronische ziekte. We besteden aandacht aan de innovatieparadox: wel een plan maar geen tijd om het uit te voeren. Veel huisartsen zullen dit herkennen – zij zijn immers nooit klaar met hun werk. Er zijn regionaal boeiende innovaties in gang gezet die de potentie hebben om ook elders te worden ingezet. De LSP-ketenzorgkoppeling is zo’n innovatie. Vanuit Amsterdam het verhaal over de manier waarop deze met ondersteuning in diverse praktijken met verschillende Hissen tot stand is gebracht. Het grote voordeel is dat het niet meer nodig is om in zowel HIS als het ketenzorgsysteem te registreren. Hoe de overstap tot stand komt leest u in dit nummer. Hoe voorkom je persoonsverwisselingen? Door een juiste WID-controle. En hoe identificeer je een baby? Zie de rubriek Uit de Praktijk. De Tips en Trucs gaan dit keer over verschillende onderwerpen. Elk HIS brengt een eigen keuze.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2021 | Veilig, eerlijk en ambitieus

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Veilig informatie delen binnen het huisartsenteam is steeds belangrijker sinds er meestal parttime gewerkt wordt. Een patiënt loopt immers de kans gedurende de week meerdere dokters te zien. In de rubriek tips en trucs aan het eind van dit nummer beschrijven de redacteuren voor elk HIS de mogelijkheden om op een veilige manier binnen het HIS over vertrouwelijke patiëntinformatie te communiceren. Het NHG wil deze functie ook gaan toevoegen aan het HIS referentiemodel zodat de HIS leveranciers hiermee rekening houden bij de planning van hun ontwikkelagenda. In dit nummer geven we inzicht in de manier waarop de geldstroom naar de huisarts via Formularium Gericht Voorschrijven (FGV) zich heeft ontwikkeld. Een onderzoeksgroep van het Nivel bestaande uit Robert Verheij en Lotte Ramerman voert het sinds 2018 uit. Een stuurgroep van huisartsen en zorgverzekeraars bepaalt het beleid. Het gaat per normpraktijk om enkele duizenden euro’s omzet. Hoe werkt het, wat levert het op, wat zijn de beperkingen en is het wel op de praktijk toegesneden. SynthesHis is het eerste tijdschrift dat zo diep op deze materie ingaat. De gebruikersverenigingen van HIS-gebruikers samenwerkend in NedHIS hebben een toekomstvisie ontwikkeld. Het is extra van belang nu de krachten te bundelen en zo te voorkomen dat de Hissen links en rechts worden ingehaald. Hoe is het ondertussen met OPEN? De eerste PGO’s worden nu getest. Wat komt er allemaal bij kijken als een huisartsenpost overgaat naar een ander Huisartsenpost Informatie Systeem (HAPIS)? De huisartsenposten Zaanstreek Waterland zetten afgelopen jaar de stap en zij zijn positief. Wat komt een waarnemend huisarts tegen aan vertrouwelijke gegevens als hij zich meldt in een nieuwe praktijk? Persoonlijke gegevens, zowel privé als praktijk gebonden zijn vaak ruimschoots onbeschermd ter inzage. Jonathan Bouman vertelt het vanuit de praktijk. Manon Kuilboer, een gedreven huisarts, vertelt in de rubriek Markante mensen hoe er wordt gewerkt aan betere communicatie tussen de Hissen en andere registratiesystemen. We wensen u informatieve uurtjes toe met dit kerstnummer.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2021 | De bijvangst van de pandemie

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Voorlopig gaat het in Nederland de goede kant op met de Covid 19 pandemie. De vaccinaties hebben het tij doen keren en de vrijheden komen terug. Welke bijvangst heeft de pandemie de huisartsen en de HISsen opgeleverd? Allereerst de nascholing. Met hulp van LHV en NHG is Medischescholing.nl erin geslaagd om duizenden huisartsen tegelijk online bij te scholen over actuele ontwikkelingen rondom corona op een manier die menselijk en aangenaam is. Aanvankelijk gebeurde dat via de vroege ervaringen door collega’s opgedaan in Noord Brabant, in de vorm van een prettig tafelgesprek, goed geleid en zeer informatief. De scholing werd steeds op korte termijn aangeboden en voorzag duidelijk in een behoefte. Hulde aan de initiatiefnemers die in dit nummer geïnterviewd worden (pagina 14). Verder is het gelukt om toegediende COVID-vaccinaties als medicatieregel in het HIS in te lezen. In onze praktijk was begin juni een kwart gevaccineerd. Deze informatie is van groot belang. Ook om straks te kunnen nagaan of klachten aan COVID gerelateerd kunnen worden. Op pagina 23 leggen Menno Riemeijer en Marcel Leijten uit hoeveel moeite het heeft gekost om dit werkbaar te krijgen. Pascale Hendriks was een van de eerste huisartsen die begin 2020 erop aandrong dat de PCR testuitslagen van de GGD naar het HIS werden doorgegeven. Dat doel is behaald. Daarnaast heeft zij veel bereikt als lid van Het Roer Moet Om. In dit nummer ook weer veel aandacht voor OPEN. Zie de tips en trucs maar ook de ontwikkelingen rond de PGO’s, de Patiënt Gebonden Omgevingen. Straks kunnen via PGO’s meetwaarden die de patiënt thuis heeft gedaan in het HIS worden ingelezen. Juridisch komt er nog een vraagstuk aan: wie is hierbij verantwoordelijk? Een ander praktisch vraagstuk betreft veilige communicatie binnen de eigen huisartspraktijk? Caroline Norg heeft een fraai overzicht gemaakt met de voor- en nadelen van de nu bekende opties. Kortom: voor u ligt weer een informatief nummer!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Hoe staat het met OPEN, nu het zo’n driekwart jaar gebruikt wordt? In een kleine plattelandspraktijk werkt het heel goed, vertelt Martijn Gelissen, huisarts in het Limburgse Puth. Het zorgt voor verlichting van de werkdruk en maakt het consult leuker, diepgaander. In de Tips en Trucs gaat het over de logging in de HISsen, een verplichte functie, want het gaat immers om vertrouwelijke gegevens. We namen de proef op de som: in alle HISsen werkt logging zoals het behoort. In de toekomst zullen er zeker nog nieuwe loggingfuncties worden toegevoegd. Carinka Buiting van het NHG legt uit waarom logging anno 2021 onmisbaar is. We spraken de markante huisarts Kees Kanters, die bij de start van zijn eigen praktijk met dertig patiënten een soort voorloper van een HIS in gebruik nam. We praten over 1984. lnmiddels is hij Chief Medi­cal Information Officer (CMIO) voor de zorggroepen van Amsterdam. In veel regio’s worstelt men met dezelfde digitaliseringsvraagstukken. In een onlangs opgericht landelijk netwerk maken huisartsen gebruik van elkaars expertise. Marcel Heldoorn en Arjen Vos hebben het project ‘uitwisselen van actuele medische gegevens’ via het programma Met spoed beschikbaar nieuw leven in­ geblazen. Vrijwel elke Nederlandse huisarts draagt de medische gegevens elektronisch over aan de nieuwe huisarts, een proces dat inmiddels betrouwbaar verloopt. Een moderniseringsslag is echter hard nodig, vooral op het onderdeel correspondentie, want deze is na overdracht meestal moeilijk toegankelijk. Het is een groot project, waarvan de innovaties straks ook bruikbaar zullen zijn voor OPEN, de ketenzorg en het ver­nieuwde medicatieproces. De columnisten in dit num­mer geven een mooie kijk op hun werkelijkheid.
Leuk om over na te mijmeren!
Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Terwijl we ons best doen om gezond te blijven in deze lange coronacrisis gaan de ontwikkelingen in de HIS-wereld verder. We ruimen plek in voor de online gehouden NedHIS Discussiedag. Bij de voorbereiding daarvan dachten we dat de Praktijkondersteuner ggz problemen zou kunnen opleveren bij het registreren in het HIS. De poh-ggz is immers relatief nieuw en registreert in het HIS volgens voorwaarden die de zorgverzekeraar rond financiering stelt. Dat bleek gaande de discussie erg mee te vallen. De verlengdearmconstructie waaronder de poh werkt blijkt heel praktisch. De poh- ggz blijkt dus goed geïntegreerd. Een ander onderwerp was de episodelijst. Welke mogelijkheden biedt die? Hoe houd je overzicht? Kan de huisarts via zijn episodelijst beter ondersteund worden? We geven ook achtergrondinformatie. Bijvoorbeeld uitleg over de nieuwe medicatiebewaking met medisch farmaceutische beslisregels, die een stuk beter werken dan de bekende ICA-gegevens. Ook belichten we het toewerken naar één taal tussen laboratoria, huisartsen en specialisten. Dat voorkomt dubbel werk en verbetert de vertaling tussen de systemen. Daar moeten we sowieso naartoe: eenduidig communiceren ongeacht het systeem dat we gebruiken. De rol van Nictiz is daarvoor essentieel. Tijdens de NedHIS Discussiedag stond ook het verhuisdossier weer in de schijnwerpers. Een van de belangrijkste verbeteringen moet de correspondentie worden. Hoe kun je makkelijk bij een specifieke brief in de elektronische correspondentie die met het verhuisdossier meekomt? We volgen de introductie van het programma OPEN op de voet. Enkele huisartsen vertellen over hun ervaringen en die zijn positief. Tejo Janssen komt aan het woord als Markant Mens – een bescheiden man die met visie vanuit de praktijk en diepgang, fungeert als een spin in het web. De tips en trucs laten zien hoe u antwoord vindt op gerichte vragen. Alle HISsen kunnen ermee omgaan, maar doen het wel allemaal op een andere manier.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het nummer van SynthesHis dat voor u ligt is gemaakt tijdens de corona crisis. Bij de voorbereiding en productie hebben wij elkaar niet fysiek ontmoet. Alleen onze fotograaf heeft haar foto’s op locatie gemaakt. Wij als redactie doen overigens al jaren het meeste werk via beeldbellen. Eerst via Skype en tegenwoordig via Zoom. Als essentiële beroepsgroep hebben huisartsen zich de laatste maanden stevig moeten aanpassen aan de nieuwe realiteit en daar zijn ze nog steeds mee bezig. In dit nummer proberen we input te leveren voor die aanpassing. Het thema is deze keer beeldbellen (zie pagina 9-15). Dat bestond al, maar speelde nog geen grote rol. Daar is de afgelopen periode verandering in gekomen. Wist u dat er tientallen beeldbelprogramma’s bestaan? We praten u bij over de pneumokokkenvaccinatie. In de rubriek Markante Mensen komt Peter Smithjes aan het woord die helemaal zijn plek heeft gevonden bij OmniHis. Hij zou graag zien dat ontwikkelingen in de ICT voor de huisarts sneller gaan en er ook beter met concullega’s wordt samengewerkt. ICT kan ook bijdragen aan een oplossing voor het huisartsentekort in krimpregio’s. Een ander probleem in de krimpregio’s is het bestaan van onbeheerde patiëntendossiers. In welke richting wordt een oplossing gezocht? De Patiënt Gebonden Omgeving (PGO) is aarzelend bezig een plek te krijgen. Dergelijke programma’s zullen zeker een vlucht nemen wanneer OPEN per 1 juli gaat draaien. Wat is de corona opt-in precies, die ruimere inzage geeft in de professionele samenvatting van de patiëntendossiers. Het is spannend om te zien wat de effecten daarvan zijn op de kwaliteit van zorg. Een ander coronagerelateerd onderwerp is het vastleggen van behandelgrenzen, waarvoor u verschillende suggesties krijgt. Dan is er nog de vaste rubriek Tips en Trucs, waarin het onderhouden van de episodelijst centraal staat. Elk HIS gaat hier op een eigen manier mee om – hopelijk groeien die mogelijkheden geleidelijk meer naar elkaar toe.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Dit nummer van SynthesHis komt uit terwijl de Corona crisis zich elke dag verder ontwikkelt. We kijken als huisartsen allemaal ademloos naar de nieuwe ontwikkelingen en feiten. Zowel in Nederland als in de rest van de wereld. Alles is relatief geworden. Spreekuren verlopen heel anders dan we gewend zijn. We doen meer telefonisch, kunnen minder diagnostiek doen. We moeten blind behandelen. Wat zijn de mogelijkheden van video consulten? Als huisartsen zijn we een inventief volkje en gewend ons snel aan te passen aan wat er zich inde gezondheidszorg voltrekt. Wij houden grotendeels ons normale werkritme aan en mogen nog naar onze praktijken gaan. Ons NedHIS congres van 25 maart is uitgesteld naar woensdag 16 september. Het betekent dat dit nummer dunner is dan we gepland hadden. We hebben wel een heel gevarieerd nummer kunnen samenstellen. Allereerst konden we twee nieuwe columnisten aantrekken: een doktersassistente, Myrthe Gay-Balmaz en een communicatieadviseur, Nicole van Wetten. We heten hen van harte welkom. In onze rubriek Markante mensen vertelt Wendy Breuker met hoeveel passie zij haar HIS gebruikt. Jasper Hartman beschrijft in de serie ‘In Beeld’ wat zijn werk als bestuurslid van Atlas hem brengt. Zijn grootste wens is: meer invloed op de te-doen-lijst van de HIS leverancier. En dan komen we bij het thema van dit nummer: HAweb. Dit huisartsenplatform bestaat nu tien jaar en heeft al enkele malen een vernieuwing ondergaan. Het is echt een veilige, besloten community voor huisartsen. Als voorbeeld van een populaire discussie in het ledenforum hebben we die over dagelijkse elektronische postverwerking geanalyseerd (zie pagina 18). In de tips en trucs laten we u zien hoe u zich in uw eigen HIS op OPEN kunt voorbereiden. Afschermen van privacygevoelige zaken zoals werkaantekeningen – hoe ga je ermee om?

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er gebeurt momenteel heel veel in de HISwereld en daarom presenteren wij een extra dik winternummer. De directie van Promedico hebben wij bevraagd over de zeer moeizaam ver lopen overstap naar een nieuw hostingplatform voor Promedico- ASP deze zomer. Gebruikers hebben daarna wekenlang veel overlast ondervonden, waardoor zij niet of moeizaam konden werken met hun HIS. Vooral de assistentes hebben daar veel last van gehad. Pas na twee tot drie maanden ging het beter. De deelnemers aan de NedHIS Demodag voelen de urgentie tot intensieve samenwerking tussen gebruikers en HIS-leveranciers. De onderwerpen waren dit jaar: het onderhoud van de zich uitbreidende episodelijst, mobiel werken met het HIS, het programma OPEN en de vorderingen met het verhuisdossier. Verder hebben we een artikel over chatten met een 24/7 bereikbare assistente, wat al geregeld in het bedrijfsleven gebeurt. Enkele praktijken doen er momenteel ervaring mee op. René van Leeuwen schrijft over de rompslomp die komt kijken bij een wijziging in het UZI-register in geval van praktijkoverdracht – de huisarts krijgt de (inspannings)rekening. Welke normen zijn er momenteel rondom veilig mailen? Mogen euthanasieverklaringen in gescande vorm bewaard worden? En is de nieuwe leefstijlcoach voor diabetespatiënten een aanwinst? Voor elk HIS geven we tips en trucs om veilig mobiel te werken met het HIS. Het is opvallend dat veel jonge huisartsen die gewend zijn om alles met hun mobiel te doen die gewoonte niet doorvoeren naar hun HIS. Ze gaan nog te vaak met een printje visites rijden. Ons pleidooi is: HIS aan het bed! Onze columnisten zijn weer ruimschoots op dreef. We nemen afscheid van columniste Monique Hollema, die ons meenam in haar belevenissen als praktijkassistente en nu een nieuwe uitdaging aangaat. Pieter Houwink, een markante oud huisarts, overleed deze zomer. Wij hebben een in memoriam. Tjeerd van Althuis, werkzaam bij het NHG, is zielsgelukkig met meerdere HISsen. ‘We hebben iets heel goeds om op door te ontwikkelen.’ Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De UZI-pas bestaat al weer heel wat jaren. Wat kunt u ermee? En waarom is de medewerkerspas niet op naam nog maar heel beperkt beschikbaar? Op steeds meer sites logt u makkelijk in met de UZI-pas: in uw eigen HIS, op de huisartsenpost, bij VECOZO, op de Zorgmail FileTransfer en bij het SVB-z. Op al die sites moet duidelijk zijn wie er inlogt. Hier worden immers vertrouwelijke gegevens ingezien of verwerkt. In de loop der jaren is het steeds meer gemeengoed geworden om een UZI-pas te gebruiken. Het is van zichzelf een veilige inlog met tweefactorauthenticatie: je hebt een op naam gestelde pas en daarnaast weet je het wachtwoord. Zo kan gevolgd worden wie wat doet, met de juiste gebruikersprofielen en vastgelegde bevoegdheden. Inmiddels is het vaak ook makkelijker en sneller om in te loggen met de UZI-pas dan via een gebruikersnaam en wachtwoord. De minister wil toe naar steeds meer elektronische uitwisseling tussen zorgverleners en het ligt voor de hand dat daarvoor de UZI-pas wordt ingezet. Kortom: de UZIpas is het paspoort naar het zorglandschap. Nu maken de apotheken daarvan al systematisch gebruik en volgen de huisartsen steeds meer. In dit nummer gaan diverse artikelen in op de mogelijkheden van de UZI-pas. We hebben een nieuwe rubriek: ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’. Deze keer gaan we in op de bewaartermijn van elektronische medische dossiers. We nodigen u uit uw vraag naar ons in te zenden. In een van de komende nummers proberen wij antwoord te geven. De postverwerking in uw HIS behandelen we in de rubriek ‘Tips en Trucs’. Al weer heel wat jaargangen geleden is er ook al eens over geschreven. Inmiddels is de postverwerking complexer geworden, maar ook gebruiksvriendelijker. Verder leest u over Jos Boesten, de zeer gedreven huisarts uit Zuid-Limburg. Ook gaan we in op de hobbels die patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden, onder andere de laaggeletterden, moeten nemen in de zorg. Verder besteden we weer aandacht aan de openstelling van de huisartsendossiers. Op 1 juli 2020 is het zover! Last but not least: de stukken van onze columnisten. Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In dit nummer bieden we een inkijkje in het functioneren van Zorgdomein. Het is een netwerkorganisatie die verwijzingen van de huisarts naar steeds meer instanties faciliteert en inmiddels zo belangrijk dat huisartsen niet meer zonder kunnen. Bovendien is het een monopolist.Toen 35 procent van de aandelen in handen van een Amerikaanse investeerder kwam zag de redactie dan ook reden om een debat aan te gaan met directeur Walter Balestra. We zijn benieuwd naar uw mening over ZorgDomein. Christie Manintveld was op het NedHIS congres en sprak met een aantal bezoekers. Dankzij de aantrekkelijke opzet met een grote keuze aan workshops waren de 450 plaatsen al na ruim twee weken uitverkocht. Eén workshop, die van Pascale Hendriks over het terugdringen van de administratieve lasten, is vanwege het algemeen belang in dit nummer opgenomen. Doe er uw voordeel mee. In de rubriek Markante Mensen komt Bart Timmers aan het woord. ICT is in de huisartsenpraktijk niet meer weg te denken. Hoe kun je ICT zo in te zetten dat het je ook echt helpt? En zelfs rust in het hoofd geeft? Het NHG denkt na over manieren om meer ziektespecifiek inzicht in het HIS in te bouwen. Men wil graag daarover in gesprek met huisartsen. Jeroen Stroucken heeft op Aruba een cursus goed HIS-gebruik gegeven. Hij heeft geprobeerd de relaxte houding die daar heerst mee terug te nemen naar Nederland. Dat lukte hem een maand. We hebben een achtergrondverhaal over de ZorgInformatieBouwstenen – een nogal abstract onderwerp. Maar knappe koppen werken toe naar een betere informatieoverdracht tussen de vele informatiesystemen die in de zorg actief zijn. René van Leeuwen schrijft over papierloos werken in de huisartspraktijk. Welke voordelen heeft dat? De tips en trucs achterin dit nummer gaan over het gebruik van de agenda in het HIS. Handige weetjes om direct toe te passen in uw praktijk.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In het laatste nummer in 2018 besteden we veel aandacht aan handige weetjes voor de praktijk maar ook hebben we oog voor ontwikkelingen in de toekomst. De tips en trucs gaan over manieren om overzicht te houden over het HIS wanneer er een patiënt tegenover je zit in de spreekkamer – toch een van de basisvaardigheden om met een HIS te werken. Bij uitstek een tip en truc die een nieuwe waarnemer kan inzien voordat deze de eerste dag komt werken. Maar ook voor de doorgewinterde HIS-gebruiker is er wat uit te halen. We hebben dit onderwerp gekozen omdat het HIS steeds meer informatie moet kunnen verwerken. En het werd weer eens tijd om de markt af te struinen voor scanmogelijkheden van de papieren dossiers. Caroline Norg heeft uitgezocht hoe het zit met de overdracht van het dossier aan de Specialist Ouderengeneeskunde. Bij ons in de regio staat er expliciet bij dat men het EDI-bericht niet wil ontvangen. In navolging van de NedHIS Demodag gaan we in op het project OPEN waarvoor de overheid subsidie beschikbaar heeft gesteld. De bedoeling is dat iedere zorgaanbieder per 2020  de patiënt inzage kan bieden in een deel van zijn dossier. Dit roept natuurlijk veel vragen op en een deel ervan komt in dit nummer aan de orde via enkele interviews met beleidsmakers. We hebben de uitkomsten van het HIS vergelijkingsonderzoek 2018 geplaatst tegenover dat van 2016: de meeste HISsen hebben wel degelijk vooruitgang geboekt. Er zijn echter ook achterblijvers die feitelijk door de bodem zijn gezakt. Leonora Grandia kan in simpele schetsen uitleggen wat de nieuwe farmaceutische beslisregels gaan betekenen. Een lezenswaardig artikel dat een duidelijke vooruitgang schetst ten opzichte van de huidige praktijk. In de rubriek Markante mensen komt u Ron Dingjan tegen. Hij is voorzitter van NedHIS, een veelzijdig mens en naast huisarts, bergbeklimmer, een bevlogen bestuurder

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er is toenemend aandacht nodig voor de verwerking van de groeiende hoeveelheid berichten die op de huisarts afkomt. Die moeten veilig maar ook efficiënt worden verwerkt. Hoe haal je de spoedeisende zaken uit de informatiestroom nu de fax aan het verdwijnen is? En hoe communiceer je veilig als je over enige tijd geen fax meer kunt versturen? Maakt het Landelijk Schakelpunt als nieuwe communicatiestructuur de verwachtingen waar? Hoe zijn praktijken aan het werk met de implementatie van de AVG? We hebben in dit nummer op verschillende manieren aandacht gegeven aan deze uitdagingen. Zie de artikelen op de pagina’s 11, 13, 18 en 22. Joppe van der Reijden, directeur van het ICT-bedrijf VIP Calculus, vertelt in de rubriek ‘Markante mensen’ over zijn drive om te werken met huisartsen. Door de jaren heen veranderde dat van het regelen van financiële zaken in logistieke ondersteuning bij het zorgproces. Manon Kuilboer praat ons bij over de nieuwe manier waarop straks het medisch dossier naar de nieuwe huisarts wordt verhuisd. Dat moet gaan via bouwstenen – brokjes van dezelfde soort informatie –, waarbij het verzendende HIS en het ontvangende HIS dezelfde taal spreken. Zij denkt dat de kans groot is dat deze aanpak tot een doorbraak gaat leiden en het verhuizen van het medisch dossier sterk zal verbeteren. Een nieuwe ontwikkeling is de opkomst van de persoonlijke gezondheidsomgeving. Hoe kan deze op een zinvolle manier gecoördineerd worden, zodat er zo weinig mogelijk wildgroei ontstaat? Dat is een taak voor MedMij. Sylvia Veereschild vertelt er meer over. Elk jaar is het weer een heel werk om de uitnodigingen voor de griepvaccinaties de deur uit te doen. De redactie besloot u tijdig van een aantal handige tips te voorzien, zodat het in 2018 makkelijker zal gaan dan eerdere jaren. Doe uw voordeel met de uitgebreide aflevering tips en trucs achterin dit blad.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het NedHIS-congres van 14 maart was helemaal uitverkocht. Een teken van de centrale positie die de huisartsen-ICT inmiddels inneemt in de huisartsenpraktijk. Nadeel is wel dat het dringen was bij de koffieautomaten. Veiligheid en ICT was het centrale thema. Daarnaast was er nog genoeg anders te beleven, zoals de tien beste gezondheidsapps. En de workshops van de HIS-leveranciers waren als vanouds heel populair. We besteden in dit nummer veel aandacht aan de nieuwe AVG, de Algemene verordening gegevensbescherming. Deze wet hing al twee jaar in de lucht, maar op 25 mei treedt hij in werking. De AVG staat centraal in een fraaie column van Roelf Norg en een overzichtsartikel van Femke Berends. Heidi van den Maagdenberg geeft praktische adviezen over de wet. Met een extra uitgebreide aflevering van Markante mensen nemen we afscheid van Leo van Rooijen als bestuursvoorzitter van Atlas. Voor zijn opvolger, Ronald van Ingen, laat hij nog een klus liggen: een vijfjarenplan voor de huisartsen-ICT. Leo vindt het jammer dat de partijen te weinig visie ontwikkelen op de toekomst van de huisartsen-ICT. Ook ziet hij een toegenomen versnippering, wat de samenwerking en het gebruikersgemak in de weg staat. Leuke dingen voor de gebruiker en echte vooruitgang zouden meer aandacht verdienen – vandaar de roep om een visie. Caroline Norg-Schulpen praat ons bij over de mogelijkheden van KIS-loos werken, wat nu inderdaad een reëel alternatief voor het KIS is geworden. Een veel gehoorde wens, want het voorkomt dubbel registreren in HIS en KIS. De tips en trucs hebben we deze keer gewijd aan de tien meest gestelde vragen aan de helpdesk. Er zijn nogal wat verschillen: de ene helpdesk wordt overspoeld met simpele vragen, aan de andere worden toch ingewikkelder kwesties voorgelegd. Maar voor alle helpdesks geldt dat ze de gebruikers de broodnodige steun bieden om met het HIS veilig te kunnen werken. En daarmee is de cirkel weer rond.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het elektronisch verhuizen van het medisch dossier van de vorige naar de nieuwe huisarts behoort bij de werkroutine in bijna alle huisartspraktijken. Dat het zover is gekomen heeft jaren geduurd. Door meer ervaring en toegenomen gebruik zijn de technische hobbels grotendeels overwonnen. Ook is de kwaliteit van hetgeen overkomt aan de ontvangende kant verbeterd. Toch is er nog heel veel extra winst te behalen. Daarover ging het in praktische zin tijdens de NedHIS Demodag. Ook Jan-Arie van Wijngaarden schrijft erover in zijn artikel Hoofdpijndossier. Tenslotte leest u in de rubriek tips en trucs over handige kneepjes om een ontvangen dossier te bewerken zodat u ermee verder kunt in uw praktijk. Veilig communiceren via email is een uitdaging. Roelf Norg legt u in huis-  tuin- en keukentaal uit waar u op moet letten. Leonora Grandia is al jaren bezig met het verbeteren van de medicatiebewaking voor apothekers en huisartsen. Het is een passie van haar geworden en ze beleeft er veel plezier aan. Casper Tombrock vertelt u wat de voordelen zijn van het inschrijven van een passant via gebruik van de UZI-pas. De NedHIS Demodag had als tweede onderwerp  de ontwikkelingen bij de patiëntportalen. Ze worden steeds belangrijker. In een aantal praktijken wordt een groot deel van de afspraken elektronisch door de patiënt zelf ingepland. Hoe wordt veilig ingelogd? Wat is het gebruikersgemak? Welke ontwikkelingen komen er nog meer aan? Binnen de redactie woedde een fanatieke discussie over de ‘geheime’ regels die al sinds jaar en dag in het HIS vastgelegd kunnen worden door de huisarts. Er zijn juridische standpunten over maar ook zijn er veel praktische verschillen tussen de Hissen. We hopen dat u na een welverdiende kerstvakantie weer vol inspiratie aan de slag gaat met uw HIS in 2018.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Ontwikkelingen in de HIS-wereld kunnen afhangen van de inzet van een enkel persoon. Zijn hele beroepsleven lang heeft Vok Buur bijgedragen aan nieuwe ontwikkelingen. Dat hij een goede neus heeft voor de interesse van gebruikers maakt dat hij anno 2017 nog steeds actief is. Pim Valentijn hield de plenaire voordracht op het NedHIS & EZD congres in maart jl. Zijn boodschap, die hij nog eens rustig voor onze lezers uit de doeken doet, is dat de huisartsen beter moeten nadenken over de manier waarop zij hun centrale rol in de zorg kunnen uitbuiten. Ze zitten op een pot met goud – Valentijn pleit dan ook voor strategisch denken. Christie Manintveld liep door de wandelgangen van het congres en vroeg de bezoekers naar de indrukken die zij hebben opgedaan. Veilig werken met het HIS is in de context van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen erg belangrijk. Het komt aan op de toegang tot de patiëntgegevens en achteraf na kunnen gaan wie op welk moment in welk patiëntdossier heeft gekeken (de logging). We besteden in een gesprek met Quintus Bosman aandacht aan de afspraken die daarover tussen alle betrokken partijen zijn gemaakt. Ook ZorgDomein heeft zich met hun verwijsapplicatie aangepast aan de nieuwe eisen omtrent veilig werken. Bas Vermeulen legt uit hoe het werkt. De redactie probeert geregeld in te gaan op vaak heel gewone vragen die leven bij gebruikers. Deze keer gaat het over het papierloos doorzetten van een telefonische vraag aan de huisarts met gebruik van het HIS. Iets wat heel vaak voorkomt. De redactieleden vertellen hoe hun eigen HIS dit handig oplost. De praktijkaccreditering is elk jaar een flinke klus. Hoe kunnen de overzichtsfuncties en zoekfuncties waarover elk HIS beschikt daarbij ondersteunen? Er blijkt meer te kunnen dan we vaak denken. De redactie vond dit een zinvol onderwerp voor de tips en trucs in dit nummer. Ook hebben we weer een aantal nieuwsberichten en columns.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | SynthesHis besteedt deze keer aandacht aan het delen van in het HIS vastgelegde informatie met de patiënt. Het NHG denkt samen met de NCPF na over manieren om de patiënt elektronisch inzage te geven. Daarmee wordt de firewall van de huisarts doorbroken. Huisartsen hebben immers binnen hun HIS de medische gegevens van hun patiënten goed beschermd. Wat gaat het betekenen als de patiënt gegevens heeft gedownload uit zijn medisch dossier? Komen die dan terecht waar het niet hoort: Bij de zorgverzekeraar? Bij de werkgever? Bij de levensverzekering? Op sociale media? Een uiterst precair dilemma waar menig huisarts voor gesteld gaat worden. Voor een antwoord op deze vragen ging Annet Muijen te rade bij het NHG en Christie Manintveld bij de Stichting Informatiebeveiliging Gezondheidszorg.Het vergelijkend periodiek onderzoek naar de HISsen zal periodiek worden herhaald. Dat is de intentie van de LHV. We blikken met enkele leveranciers terug op de eerste editie die een jaar geleden beschikbaar kwam. Thuisarts.nl is de meest populaire website in het segment gezondheidszorg. De website ontwikkelt zich nog steeds. De redactie was verbaasd over de bewering dat thuisarts.nl ervoor zorgt dat er ruim 10 procent minder consulten plaatsvinden voor eenvoudige klachten. Christie Manintveld zocht het uit. U leest het op pagina…. In januari is afscheid genomen van Herman Levelink. Hij is na een kort ziekbed veel te vroeg overleden. Herman heeft steeds vooraan gestaan bij nieuwe ontwikkelingen. Hij had een scherpe geest en wist mensen te overtuigen van zijn visie over de mogelijkheden die een HIS heeft in de huisartsenpraktijk. Op pagina … een In Memoriam. Ondertussen doet Isar Wulffaert, als vertegenwoordiger van de nieuwe generatie weer een beroep op alle partijen in de automatisering: hij ziet mogelijkheden voor een efficiëntieslag in de huisartsenpost. In de rubriek Markante mensen komt Carin Littooij aan het woord. In de rubriek tips en trucs t deze keer de handigheidjes die het HIS de gebruiker biedt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | HISsen worden steeds meer gebruikt voor het communiceren binnen de eigen praktijk. Bijvoorbeeld in de agenda alvast aangeven waarvoor de patiënt de afspraak maakt, de afspraak verzetten, een afspraak maken in de agenda’s van verschillende medewerkers tegelijk, zodat die er samen bij kunnen zijn, en daarvoor een ruimte reserveren. Verder worden HISsen gebruikt om taken vast te leggen, zowel patiëntgebonden als nietpatiëntgebonden. Overleg wordt niet langer tijdens de koffiepauze via een communicatieschriftje gevoerd, maar via het HIS. Zo kunnen we tenminste echt pauze houden met elkaar. Tijdens de NedHIS studiedag werden de HISsen op deze terreinen uitgebreid aan de tand gevoeld. Ze deden het best goed. Een uitdaging is nog beter communiceren via het patiëntportaal. En dan de communicatie tussen HISsen: wanneer de patiënt naar een nieuwe huisarts verhuist dragen we anno 2016 medische gegevens elektronisch over. En graag zo compleet mogelijk. Marcel Leijten begeleidt dit proces al vijf jaar – hij is als markant persoon geïnterviewd voor dit nummer. Nog meer hierover op de pagina’s 14 en 29. De medische app Siilo biedt mogelijkheden tot veilige communicatie over patiëntgegevens tussen dokters. Deze app is echt een aanwinst. We laten de ontwikkelaar en drie gebruikers aan het woord. De ontwikkelaars zien voor hun app graag een koppeling met het HIS. De tips en trucs in dit nummer gaan over communicatie via het HIS binnen de eigen praktijk. Voor elk HIS worden nieuwe functies gebouwd om aan deze behoefte tegemoet te komen. Juist door dit soort vernieuwingen blijft de huisarts vooraan lopen in de communicatie met de patiënt. Want die heeft er direct baat bij. De computer is uiteindelijk toch het belangrijkste gereedschap van de huisarts – hij wordt immers veel vaker gebruikt dan de stethoscoop!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De werkdruk van huisartsen is enorm. Gedurende een praktijkdag komt er veel werk op ze af. Elke paar minuten moeten ze een keuze maken: wat moet eerst en wat kan even uitgesteld worden. Door deze hoge werkdruk komt voor huisartsen het werk nooit af.
Hoe gaan ze om met deze chronische overbelasting? Blijkbaar wel goed, want het vertrouwen in en de ­tevredenheid over de huisarts zijn al jaren op een hoog niveau. Het HIS is een onmisbaar stuk gereedschap om de werkdruk te reguleren. Het geeft overzicht, de agenda staat erin, alles qua patiëntenzorg wordt erin vastgelegd en het ondersteunt ook bij het nemen van beslissingen. De gebruikersverenigingen Atlas, Orego en OmniHis willen de HISsen verbeteren door aan de HIS-leveranciers terug te koppelen wat zinvolle ­verbeteringen zijn. Dat is ook een van de doelstellingen van het tijdschrift SynthesHis. In dit nummer besteden we aandacht aan dit continue krachtenveld. Zo vindt Agnes Kant van het geneesmiddelenbijwerkingen­bureau Lareb dat huisartsen met jaarlijks achthonderd meldingen over bijwerkingen ver achter blijven bij wat van hen verwacht wordt. U kunt ook lezen dat NHGDoc een nieuwe applicatie heeft waardoor dit ­melden makkelijker wordt. Leonard Witkamp probeert als ­bijzonder hoogleraar telemedicine huisartsen te ondersteunen bij het overnemen van werk uit de tweede lijn. Verder vatten we het belangrijkste nieuws uit het NedHIS & EZD-­congres voor u samen. Wim Jongejan voert de nieuwe rubriek ‘Markante mensen’ aan. Hij heeft sinds het neerleggen van zijn praktijk in 2007 huisartsen op ­individuele basis geholpen meer uit MicroHIS te ­halen. Wij als redactie zijn hem dank verschuldigd voor het jarenlang schrijven van heldere tips en trucs over zijn pakket. En we besteden aandacht aan de uitkomst van het hoger beroep in de rechtszaak tussen VPHuisartsen en VZVZ. In de rubriek Tips en Trucs beschrijven we het stoprecept als middel om aan de apotheek door te geven dat een medicament gestaakt wordt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Leuk: er is weer iets nieuws voor de huisarts. De huisarts moet gaan skypen met zijn patiënten. Net als oma’s en opa’s dat doen met hun kleinkinderen. Lea Bouwmeester, Tweede Kamerlid voor de PvdA, gooide dit najaar de knuppel in het hoenderhok. Er kwamen op nu.nl veel reacties los. Is skypen een verrijking voor het patiënt-huisartcontact? Is het praktisch? Is het veilig? Hebben we het niet al druk genoeg? Geeft het dan toch tijdsbesparing? We besteden in dit nummer aandacht aan het idee van Bouwmeester, maar plaatsen het ook in een kader. We ondervroegen twee hoogleraren en een voorloper-huisarts met zijn digitale assistente Bibi. Er is nog meer politiek: de wet op datalekken is per 1 januari van kracht geworden. Roelf Norg, naast huisarts ook jurist, schreef voor ons een verhelderend artikel. De grootste verandering is dat de beheerder van een database met tot een persoon herleidbare gegevens (uw HIS is dat bij uitstek) melding moet maken van een opgetreden datalek. Ook als u herkenbare patiëntgegevens plaatst op een usb-stick of in een e-mailbericht loopt u risico. Gaat het mis, dan moet u dat melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens, op straffe van een boete. Herman Levelink, adviseur van het Atlas-bestuur, beschrijft wat er op stapel staat als een nieuw stelsel van opt-in-regels wordt bekrachtigd. Het wordt een ingewikkeld spanningsveld tussen de plicht tot onderzoeken en het vragen van toestemming om als hulpverlener gegevens te benaderen. Dat die juridische strijd kan ontstaan bewijst het hoger beroep van VPHuisartsen tegen de VZVZ dat nu wordt gevoerd. We hebben er een uitgebreid verslag over. De tips en trucs gaan over het uploaden van bestanden naar uw HIS. We hebben voorbeelden van afbeeldingen gekozen. Kortom: een nummer vol dilemma’s rond op stapel staande ontwikkelingen in de huisartsenautomatisering.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | U zult wel verbaasd zijn: zo snel na nummer 2 een nieuw nummer van SynthesHis. Het heeft alles te maken met de vele wensen die de NedHIS-studiedag dit jaar heeft opgeleverd. U leest erover vanaf pagina 7. Zo willen gebruikers veel verbeteren aan het werken met ZorgDomein. De afhandeling van de baxterrecepten in hun HIS mag ook makkelijker. En het ophalen van statistische gegevens uit de database van hun HIS kan volgens gebruikers gebruiksvriendelijker. Bovendien willen ze dat het elektronisch verhuizen van de medische dossiers tussen de HISsen verbeterd wordt. Kunnen de HISsen tegemoetkomen aan deze en andere wensen van de gebruikers? U weet het: HISsen worden enorm intensief gebruikt, de hele dag door. Geen enkele huisartsenpraktijk kan zonder. Investeren wij als gebruikers eigenlijk wel voldoende in onze automatisering? De vraag stellen is hem beantwoorden…
Er wordt al enkele jaren achter de schermen gewerkt aan het beter organiseren van het logistieke proces achter het recept. Vanaf pagina 14 vertelt Adriaan Mol welke mogelijkheden automatisering kan bieden om een aantal hinderlijke knelpunten op te lossen.
Van een heel andere orde: jonge huisartsen die waarnemen willen de avond voordat ze met een nieuw HIS aan de slag gaan graag even op internet kunnen kijken hoe dit nieuwe HIS werkt. Onze nieuwe columniste Karin van den Eerenbeemt vertelt op pagina 27 treffend wat haar in zo’n waarneemsituatie overkomt. En we hebben nog meer over jonge huisartsen: in hun tweede opleidingsjaar leert Paul van de Vijver van Huisartsopleiding Nederland jonge aiossen iets over zoekstrategieën in HISsen.
De redactie vond het een aardig idee om u een voorbeeld te geven van het opzetten van een zoekstrategie in uw HIS. We kozen het aantal voorschriften van de verschillende protonpompremmers uit 2014. Als u dit voorbeeld hebt nagevolgd, kunt u volgens dezelfde principes allerlei andere vragen stellen aan uw eigen database. Zie de tips en trucs vanaf pagina 28.
Namens de redactie heel fijne feestdagen!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Deze SynthesHIS heeft toevalligerwijs twee artikelen die laten zien dat een dubbele inrichting van de systemen zijn nut meer dan bewijst. In de huisartsenpraktijk die is gevestigd in het grens-dorp Baarle-Hertog is het bittere noodzaak: daar loopt de grens dwars door de wachtkamer. De praktijk telt Nederlandse en Belgische patiënten en heeft zich daarom dus aangepast aan de regels en wetten die in beide landen gelden. Dat gaat heel ver: twee HISsen, twee systemen van zorgverzekering, dienst doen in de huisartsenposten van Turnhout én Breda. Wij waren van harte welkom en hebben met verbazing kennis mogen nemen van deze bijzondere praktijk, die ook nog eens jonge dokters opleidt. Ze zijn er overigens al geruime tijd bezig om aansluiting op het Landelijk Schakelpunt te realiseren. Dat blijkt nog niet zo simpiel, omdat de voordeur van de praktijk in België is gesitueerd.
Een andere huisarts, in de plaats Sappemeer in de provincie Groningen, heeft veel baat gehad bij zijn dubbel uitgevoerde back-up. Hij heeft na een hevige brand in zijn praktijk op zaterdagavond op maandag toch weer verder kunnen werken met zijn HIS, zij het op een andere locatie en met hulp van een handige ICT‘er.
U leest nieuws over de voortgaande ontwikkelingen rond ZorgMail File Transfer, het elektronisch verhuissysteem van huisartsendossiers. We hebben voor u de nota veilig e-mailen van Nictiz geanalyseerd. Ook hebben we nieuws over de E-health-monitor. De columns zijn uit de praktijk gegrepen. En we hebben de auteurs die de tips en trucs verzorgen gevraagd of zij nieuwe functies in hun HIS voor u willen toelichten. Het is een bont palet geworden. We wensen u weer veel leesplezier.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Met veel plezier presenteert de redactie u deze SynthesHis in nieuwe vormgeving. Het tijdschrift is inmiddels in haar 14e jaargang en verjongt zich letterlijk en figuurlijk. Ging het rond de millenniumwisseling merendeels over solohuisartsen met een computer onder het bureau, tegenwoordig draait het om veel grotere huisartsenpraktijken die qua automatisering in netwerken hangen. We werken groten-deels papierloos en zijn massaal online gegaan – net als de partijen waarmee we samenwerken: de verzekeraars, de patiënten, de ziekenhuizen, de zorggroepen, de laboratoria. En het gaat over het algemeen veel intuïtiever, vooral door de bijna onbegrensde mogelijkheden van internet. De uitdaging zit hem nu in de complexiteit van de organisatie van de huisartsenpraktijk.
Dit nummer openen we met verhalen vanuit praktijken die Facebook gebruiken om met hun patiënten te communiceren. Facebook is makkelijk in te zetten, maar vraagt ook aandacht om de praktijkpagina actueel te houden.
In Friesland hebben de dokterswacht, de huisartsen en de apothekers de handen ineengeslagen om OZIS in korte tijd af te bouwen en allemaal tegelijk over te schakelen op het LSP. Hinda Stegeman legt de nadruk op een goede communicatie naar alle partijen. Voorloperregio’s met durf heb je nodig om tot daadwerkelijke vernieuwing te komen.
In Delfland, Schiedam en Westland is zorgverzekeraar DSW een experiment begonnen met populatiebekostiging van huisartspraktijken. Onder hoge druk moest de declaratiefunctie van de HISsen aangepast worden. Het principe is: geen consulten meer, maar uitsluitend inschrijftarieven. In dit nummer laten we de huisartsen in het veld en de beleidsmakers aan het woord.
Het Individueel Zorg Plan is een fenomeen waar bijna geen enkele huisarts nog een mening over heeft. Welke mogelijkheden biedt het om de patiënt meer bij de huisartsenzorg te betrekken? Tijdens het NedHIS & EZD Congres gaven sprekers vanuit verschillend perspectief hun ideeën over deze vernieuwing.
We hebben jonge columnisten bereid gevonden te schrijven vanuit hun praktijkervaringen. Ook vindt u als vanouds tips en trucs in dit nummer.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2023 | Een uitzonderlijk nummer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Ons nummer opent met twee In Memoriams. Frank Garnier heeft in het eerste deel van zijn carrière veel betekend voor de LHV. Met de opkomst van huisartsenautomatisering is zijn focus verschoven. En dat is terecht, gezien het belang ervan. Hij was een geboren voorzitter en heeft aan veel knoppen gedraaid.  In ‘Markante mensen’ leest u over zijn betekenis voor ons allen. Vok Buur is uit een ander hout gesneden. Hij was ondersteunend bezig met een duidelijke richting. Hij had veel passies en één ervan was automatisering. Verbinden, Volhouden en een eigen Visie daarbij. Dat zijn de drie V’s van Vok.
AI, kunstmatige intelligentie, is sterk in opkomst. We laten een pionier aan het woord. Peter Dekkers die de app “praatmetdedokter” heeft gebouwd. Het is een manier om tijd te besparen, vooral omdat patiënten beter voorbereid op het spreekuur komen. Digitalisering hoort helemaal bij de focus van dit tijdschrift: hoe kun je met nieuwe mogelijkheden het werk van de huisarts verlichten en verbeteren? Het lijkt beter patiënten te verleiden naar vernieuwing dan het aloude telefoonnummer minder zichtbaar te maken. ‘Vragen uit de praktijk’ gaat over handige tools om uw eigen computerwerkplek zo in te richten dat het u tijd oplevert. Wie graag met zijn praktijk wil aansluiten bij een registratienetwerk kan overwegen dit bij het Nivel te doen. Zij bieden een goede landelijke referentiestandaard aan. De spiegelinformatie die dit oplevert houdt u scherp. Iedere huisarts weet wel iets van ICPC. U werkt er tenslotte dagelijks mee. Via de codes komt u ook snel verder. Zoals bij voorschrijven en verwijzen. De ICPC zal gaan evolueren naar SNOMED. Dit is een internationaal systeem met betere communicatiemogelijkheden richting andere echelons zoals de ziekenhuizen. Het is goed als u er in dit nummer alvast kennis van neemt. In het verslag van de NedHIS Studiedag vermelden we de belangrijkste ontwikkelingen in de HIS-wereld van het afgelopen jaar. Voor elke actief betrokken huisarts is dit een mooie dag. Om te netwerken en om weer bijgepraat te worden. Is dat misschien iets voor u? In de vaste serie Tips en Trucs hebben de schrijvers een vrij onderwerp onder de loep genomen. Er zijn zeker interessante keuzen gemaakt! Van harte aanbevolen.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2023 | Goed registreren en meer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Deze keer vindt u het belangrijkste wat we brengen achter in het nummer Adequate dossiervoering met het Elektronisch Patiënten Dossier (ADEPD) vormt de basis van goed registreren in het journaal. Dit maakt dat u snel gericht in het dossier kunt zoeken. Maret Zonneveld van het NHG en NedHIS-bestuurslid Casper Tombrock vertellen u over de principes en achtergronden. Jeroen Stroucken geeft u negen tips over goed ICPC-coderen. We kunnen niet genoeg benadrukken dat uw inspanningen om informatie goed ICPC-gecodeerd in te voeren dubbel en dwars door uzelf worden terugverdiend en bovendien tot grote tevredenheid van uw collega’s en de patiënt leiden. In de rubriek Markante mensen vertelt huisarts Heleen van Boetzelaer over haar bijzondere carrière. Zij is bij uitstek een doener, maar ontwikkelde zich van praktijkmens naar beleidsmens en werkt nu aan fundamentele oplossingen voor de hele HIS-wereld. Best bijzonder dat je als arts op sterk verschillende terreinen successen behaalt. We praten u bij over de ontwikkelingen met opt-in. Nu voert u dit werk zelf uit, maar straks gebeurt het via het platform MITZ. Hier gaan patiënten hun eigen profiel voor inzage van hun dossier gedetailleerd kiezen en zelf invoeren. De winst is dat zorg minder dubbel hoeft te worden uitgevoerd en tegelijk de kwaliteit gaat verbeteren. Wanneer het straks lekker loopt is het voor ons handig bij de onderlinge waarneming in de dagpraktijk en ook op de spoedpost! Een leuk artikel gaat over de testers die zich bij de HISsen inzetten voor een geruisloze invoering van nieuwe updates. Waarom zijn de testers van nieuwe updates onmisbaar? En wat is het voordeel als je dit werk als praktijk doet? Verder vragen we aandacht voor het autoriseren van contacten van medewerkers. Het mooiste is toch wel als het binnen het HIS zelf gebeurt. Dit was ook de conclusie van een discussie tijdens de laatste NedHIS-studiedag. Ten slotte gaan de tips en trucs over manieren om zonder KIS te werken.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2023 | De inspiratie komt van jonge collega’s

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
In dit voorjaarsnummer komen jonge inspirerende collega-huisartsen aan het woord met een nieuwe kijk op ICT in de huisartsenpraktijk. Ze vertellen over een nieuw HIS en over hun werk als CMIO (Chief Medical Information Officer). Pieter van Tiel zegt in ‘Markante mensen’ over het nieuwe HIS MediKIT: ‘Als mensen mij zeggen dat iets niet kan dan triggert mij dat enorm. Ik ga extra fanatiek puzzelen om het voor elkaar te krijgen.’ CMIO Geert Elbers voelt het belang om voor huisartsen in de regio iets te realiseren met ketenpartners. In ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’ leest u over het advies om te werken met twee beeldschermen naast elkaar. Het is voor uw praktijk een goede investering als medewerkers prettige werkomstandigheden hebben. De bijwerkingenzoeker van NHGDoc is absoluut ook zo’n aanrader die prettig werken faciliteert. Hoeveel klachten zijn niet te verklaren uit bijwerkingen? U toont patiënten op overzichtelijke wijze via de nieuwe feature van NHGDoc welke medicatie hun klacht mogelijk kan verklaren. Ter ontspanning kunt u kijken naar de 25 korte filmpjes die dr. Bob maakte vanwege de huisartsenacties op het Malieveld. Hij vertelde erover tijdens het NedHIS-congres. In dit nummer treft u ook het congresverslag aan. Vernieuwend was de mogelijkheid op een persoonlijke manier bij te scholen op het gebied van huisartsen-ICT. Dankzij het grote aantal inhoudelijke sessies voor telkens een beperkt aantal deelnemers was het mogelijk vragen te stellen en antwoorden te krijgen. De inzage in het dossier van de huisarts via de portalen is met het programma OPEN gerealiseerd. Jammer genoeg bellen aardig wat patiënten de huisarts toch weer op omdat zij de medische termen niet begrijpen. Er is dus nog werk aan de winkel  om heldere tekst op de P-regel te noteren. Formeel zouden de PGO’s ook soepel moeten kunnen samenwerken met het HIS, maar dat is vrijwel niet gelukt. Er blijft dus nog wel iets te wensen over. De tips en trucs gaan over het krijgen van een beter overzicht in het dossier via episodebundeling. Het is een interessante serie artikelen geworden, waarbij de redacteuren laten zien hoe hun HIS deze functie heeft gerealiseerd.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2022 | Digitaal bijblijven: hoe doe je dat?

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
We hebben dit najaar voor u een omvangrijk nummer gemaakt met veel nieuws. De ontwikkelingen gaan dan ook behoorlijk snel. Patrick Bindels overziet het veld van de huisartsen ICT maar ook de academische wereld. Hij had – tot COVID-19 ons leven op zijn kop zette – jaarlijks een belangrijke bijdrage aan het NedHIS congres. In Markante mensen kun je lezen wat hem verder allemaal interesseert, en dat is heel wat. We hebben een introductie van de NHG Rx app van Digitalis, het bedrijf achter Prescriptor. Overigens wordt ook Prescriptor zelf vernieuwd. In de rubriek Vragen uit de dagelijkse praktijk geven we tips om het LSP ook in de huisartsenpraktijk zelf te gebruiken. Je kunt zo medische gegevens ophalen van een passant en het waarneembericht vervolgens wegschrijven naar de eigen huisarts. De digitale triage wordt steeds meer gebruikt. Het NTS is bekend van de huisartsenpost en in dit nummer lees je over ervaringen in de huisartspraktijk. Er komt steeds meer aandacht voor veilig omgaan met informatie. NHG en LHV werken intensief samen aan een praktijkwijzer die binnenkort uitkomt. Het is de bedoeling dat dit digitale naslagwerk actueel gehouden wordt en vooral veel praktische informatie bevat. Huisartsen hebben daar behoefte aan. Jonathan Bouman is waarnemend huisarts en ethisch hacker. Hij heeft een helder advies: verzeker je niet omdat het hele veld van de eerstelijns zorg zo juist aantrekkelijker wordt voor een gijzelsoftware aanval. Immers: de drempel om als slachtoffer te betalen is door de verzekering lager en men weet snel: daar is geld te halen. We hebben een uitvoerig verslag, gelardeerd met een aantal foto’s, over de NedHIS studiedag. Na drie jaar kon de studiedag dit jaar weer live. Een grote variëteit aan onderwerpen kwam langs. Christie Manintveld neemt u mee langs de hoogtepunten van deze dag. Tenslotte de tips en trucs van vijf verschillende HISsen. We hebben ervoor gekozen om de veel voorkomende aandoening blaasontsteking eens stapsgewijs te behandelen op praktische uitvoering in de verschillende HISsen. Hoe ondersteunt elk HIS op zijn eigen specifieke wijze het hele proces van potje urine inleveren tot het juiste recept naar de apotheek sturen?

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2022 | Een fusie, onverwacht maar wel logisch

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Twee HIS-leveranciers die al in de tachtiger jaren zijn opgericht gaan fuseren. Omdat beide geen winstoogmerk hebben passen hun profielen goed bij elkaar. Ze zochten elkaar de laatste jaren al vaker op bij samenwerkingsprojecten. We wensen Promedico en OmniHis een goede toekomst samen. Markant mens Bart van Pinxteren functioneert alleen goed als er meerdere uitdagingen tegelijk zijn. Hij is gefascineerd door informatisering. Zijn missie als CMIO (Chief Medical Information Officer) is om via digitalisering het huisartsenvak aantrekkelijker te maken. Pim Volkert vertelt ons over de achtergronden van de communicatie tussen taalgebruik van professionals en patiënten. Je hebt er elke dag mee te maken, maar vraagt je geregeld af: wat bedoelt de ander precies met die term? Eenheid van taal scheppen is een apart vak. Hoe regel je het als er geen opvolger is voor een stoppende huisarts. Dit leidt tot een scala van problemen. In de regio Midden-Limburg is er een tijdelijke oplossing gevonden. Daarbij is samengewerkt tussen de zorggroep en de online huisartsenpraktijk Arene. Medisch farmaceutische beslisregels worden doelmatiger en slimmer dankzij goed gebruik van patiëntkenmerken. Het artikel van Leonora Grandia praat u bij. Declareren. meestal gaat het goed.  Maar als ineens de afdeling handhaving en controle van de zorgverzekeraar op de stoep staat, kan het grote stress opleveren omdat je in de verdediging moet. Ze komen natuurlijk niet langs als je onderdeclareert. Caroline Norg geeft heel zinnige adviezen. Thuisarts.nl wie gebruikt de site nog niet? Het bespaart enorm veel tijd en je leert er vaak zelf ook nog wat van. De makers hebben allerlei nieuwe ambities. Wist u bijvoorbeeld dat via het zoekgedrag van bezoekers snel valt op te maken dat er ergens een uitbraak van schurft is? In de tips en trucs dit keer aandacht voor het gebruik van de patiëntenportalen. 

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2022 | Uit de kooi van COVID-19

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
De afgelopen twee jaar zijn de nummers SynthesHis gemaakt met de handicap dat we elkaar vrijwel nooit in het echt, fysiek, zagen. Dat geldt niet alleen voor de redactie maar voor alle activiteiten die HIS-gebruikers inspireren zoals het ledencongres en de studiedag. Ook de softwareontwikkeling gebeurde grotendeels via beeldbellen. We hebben ons werk wel gedaan maar we misten die intensievere interactie die je hebt als je elkaar in dezelfde ruimte kunt ontmoeten. Voor ons als volwassenen was het te overkomen maar voor jongeren waren het heel zware jaren. Laten we hopen dat we de komende tijd een mooie inhaalslag gaan maken. In dit nummer hebben we weer een keur van onderwerpen voor u verzameld. Het CMIO-netwerk heeft een aanzet gegeven met het manifest digitalisering huisartsenzorg. Christiaan de Groot heeft zijn interesse in vernieuwingen vormgegeven in zijn zelf gemaakte podcast. En die vernieuwingsdrang gaat verder. Zo wil hij toewerken naar vijf jaar langer leven met een chronische ziekte. We besteden aandacht aan de innovatieparadox: wel een plan maar geen tijd om het uit te voeren. Veel huisartsen zullen dit herkennen – zij zijn immers nooit klaar met hun werk. Er zijn regionaal boeiende innovaties in gang gezet die de potentie hebben om ook elders te worden ingezet. De LSP-ketenzorgkoppeling is zo’n innovatie. Vanuit Amsterdam het verhaal over de manier waarop deze met ondersteuning in diverse praktijken met verschillende Hissen tot stand is gebracht. Het grote voordeel is dat het niet meer nodig is om in zowel HIS als het ketenzorgsysteem te registreren. Hoe de overstap tot stand komt leest u in dit nummer. Hoe voorkom je persoonsverwisselingen? Door een juiste WID-controle. En hoe identificeer je een baby? Zie de rubriek Uit de Praktijk. De Tips en Trucs gaan dit keer over verschillende onderwerpen. Elk HIS brengt een eigen keuze.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2021 | Veilig, eerlijk en ambitieus

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Veilig informatie delen binnen het huisartsenteam is steeds belangrijker sinds er meestal parttime gewerkt wordt. Een patiënt loopt immers de kans gedurende de week meerdere dokters te zien. In de rubriek tips en trucs aan het eind van dit nummer beschrijven de redacteuren voor elk HIS de mogelijkheden om op een veilige manier binnen het HIS over vertrouwelijke patiëntinformatie te communiceren. Het NHG wil deze functie ook gaan toevoegen aan het HIS referentiemodel zodat de HIS leveranciers hiermee rekening houden bij de planning van hun ontwikkelagenda. In dit nummer geven we inzicht in de manier waarop de geldstroom naar de huisarts via Formularium Gericht Voorschrijven (FGV) zich heeft ontwikkeld. Een onderzoeksgroep van het Nivel bestaande uit Robert Verheij en Lotte Ramerman voert het sinds 2018 uit. Een stuurgroep van huisartsen en zorgverzekeraars bepaalt het beleid. Het gaat per normpraktijk om enkele duizenden euro’s omzet. Hoe werkt het, wat levert het op, wat zijn de beperkingen en is het wel op de praktijk toegesneden. SynthesHis is het eerste tijdschrift dat zo diep op deze materie ingaat. De gebruikersverenigingen van HIS-gebruikers samenwerkend in NedHIS hebben een toekomstvisie ontwikkeld. Het is extra van belang nu de krachten te bundelen en zo te voorkomen dat de Hissen links en rechts worden ingehaald. Hoe is het ondertussen met OPEN? De eerste PGO’s worden nu getest. Wat komt er allemaal bij kijken als een huisartsenpost overgaat naar een ander Huisartsenpost Informatie Systeem (HAPIS)? De huisartsenposten Zaanstreek Waterland zetten afgelopen jaar de stap en zij zijn positief. Wat komt een waarnemend huisarts tegen aan vertrouwelijke gegevens als hij zich meldt in een nieuwe praktijk? Persoonlijke gegevens, zowel privé als praktijk gebonden zijn vaak ruimschoots onbeschermd ter inzage. Jonathan Bouman vertelt het vanuit de praktijk. Manon Kuilboer, een gedreven huisarts, vertelt in de rubriek Markante mensen hoe er wordt gewerkt aan betere communicatie tussen de Hissen en andere registratiesystemen. We wensen u informatieve uurtjes toe met dit kerstnummer.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2021 | De bijvangst van de pandemie

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Voorlopig gaat het in Nederland de goede kant op met de Covid 19 pandemie. De vaccinaties hebben het tij doen keren en de vrijheden komen terug. Welke bijvangst heeft de pandemie de huisartsen en de HISsen opgeleverd? Allereerst de nascholing. Met hulp van LHV en NHG is Medischescholing.nl erin geslaagd om duizenden huisartsen tegelijk online bij te scholen over actuele ontwikkelingen rondom corona op een manier die menselijk en aangenaam is. Aanvankelijk gebeurde dat via de vroege ervaringen door collega’s opgedaan in Noord Brabant, in de vorm van een prettig tafelgesprek, goed geleid en zeer informatief. De scholing werd steeds op korte termijn aangeboden en voorzag duidelijk in een behoefte. Hulde aan de initiatiefnemers die in dit nummer geïnterviewd worden (pagina 14). Verder is het gelukt om toegediende COVID-vaccinaties als medicatieregel in het HIS in te lezen. In onze praktijk was begin juni een kwart gevaccineerd. Deze informatie is van groot belang. Ook om straks te kunnen nagaan of klachten aan COVID gerelateerd kunnen worden. Op pagina 23 leggen Menno Riemeijer en Marcel Leijten uit hoeveel moeite het heeft gekost om dit werkbaar te krijgen. Pascale Hendriks was een van de eerste huisartsen die begin 2020 erop aandrong dat de PCR testuitslagen van de GGD naar het HIS werden doorgegeven. Dat doel is behaald. Daarnaast heeft zij veel bereikt als lid van Het Roer Moet Om. In dit nummer ook weer veel aandacht voor OPEN. Zie de tips en trucs maar ook de ontwikkelingen rond de PGO’s, de Patiënt Gebonden Omgevingen. Straks kunnen via PGO’s meetwaarden die de patiënt thuis heeft gedaan in het HIS worden ingelezen. Juridisch komt er nog een vraagstuk aan: wie is hierbij verantwoordelijk? Een ander praktisch vraagstuk betreft veilige communicatie binnen de eigen huisartspraktijk? Caroline Norg heeft een fraai overzicht gemaakt met de voor- en nadelen van de nu bekende opties. Kortom: voor u ligt weer een informatief nummer!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Hoe staat het met OPEN, nu het zo’n driekwart jaar gebruikt wordt? In een kleine plattelandspraktijk werkt het heel goed, vertelt Martijn Gelissen, huisarts in het Limburgse Puth. Het zorgt voor verlichting van de werkdruk en maakt het consult leuker, diepgaander. In de Tips en Trucs gaat het over de logging in de HISsen, een verplichte functie, want het gaat immers om vertrouwelijke gegevens. We namen de proef op de som: in alle HISsen werkt logging zoals het behoort. In de toekomst zullen er zeker nog nieuwe loggingfuncties worden toegevoegd. Carinka Buiting van het NHG legt uit waarom logging anno 2021 onmisbaar is. We spraken de markante huisarts Kees Kanters, die bij de start van zijn eigen praktijk met dertig patiënten een soort voorloper van een HIS in gebruik nam. We praten over 1984. lnmiddels is hij Chief Medi­cal Information Officer (CMIO) voor de zorggroepen van Amsterdam. In veel regio’s worstelt men met dezelfde digitaliseringsvraagstukken. In een onlangs opgericht landelijk netwerk maken huisartsen gebruik van elkaars expertise. Marcel Heldoorn en Arjen Vos hebben het project ‘uitwisselen van actuele medische gegevens’ via het programma Met spoed beschikbaar nieuw leven in­ geblazen. Vrijwel elke Nederlandse huisarts draagt de medische gegevens elektronisch over aan de nieuwe huisarts, een proces dat inmiddels betrouwbaar verloopt. Een moderniseringsslag is echter hard nodig, vooral op het onderdeel correspondentie, want deze is na overdracht meestal moeilijk toegankelijk. Het is een groot project, waarvan de innovaties straks ook bruikbaar zullen zijn voor OPEN, de ketenzorg en het ver­nieuwde medicatieproces. De columnisten in dit num­mer geven een mooie kijk op hun werkelijkheid.
Leuk om over na te mijmeren!
Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Terwijl we ons best doen om gezond te blijven in deze lange coronacrisis gaan de ontwikkelingen in de HIS-wereld verder. We ruimen plek in voor de online gehouden NedHIS Discussiedag. Bij de voorbereiding daarvan dachten we dat de Praktijkondersteuner ggz problemen zou kunnen opleveren bij het registreren in het HIS. De poh-ggz is immers relatief nieuw en registreert in het HIS volgens voorwaarden die de zorgverzekeraar rond financiering stelt. Dat bleek gaande de discussie erg mee te vallen. De verlengdearmconstructie waaronder de poh werkt blijkt heel praktisch. De poh- ggz blijkt dus goed geïntegreerd. Een ander onderwerp was de episodelijst. Welke mogelijkheden biedt die? Hoe houd je overzicht? Kan de huisarts via zijn episodelijst beter ondersteund worden? We geven ook achtergrondinformatie. Bijvoorbeeld uitleg over de nieuwe medicatiebewaking met medisch farmaceutische beslisregels, die een stuk beter werken dan de bekende ICA-gegevens. Ook belichten we het toewerken naar één taal tussen laboratoria, huisartsen en specialisten. Dat voorkomt dubbel werk en verbetert de vertaling tussen de systemen. Daar moeten we sowieso naartoe: eenduidig communiceren ongeacht het systeem dat we gebruiken. De rol van Nictiz is daarvoor essentieel. Tijdens de NedHIS Discussiedag stond ook het verhuisdossier weer in de schijnwerpers. Een van de belangrijkste verbeteringen moet de correspondentie worden. Hoe kun je makkelijk bij een specifieke brief in de elektronische correspondentie die met het verhuisdossier meekomt? We volgen de introductie van het programma OPEN op de voet. Enkele huisartsen vertellen over hun ervaringen en die zijn positief. Tejo Janssen komt aan het woord als Markant Mens – een bescheiden man die met visie vanuit de praktijk en diepgang, fungeert als een spin in het web. De tips en trucs laten zien hoe u antwoord vindt op gerichte vragen. Alle HISsen kunnen ermee omgaan, maar doen het wel allemaal op een andere manier.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het nummer van SynthesHis dat voor u ligt is gemaakt tijdens de corona crisis. Bij de voorbereiding en productie hebben wij elkaar niet fysiek ontmoet. Alleen onze fotograaf heeft haar foto’s op locatie gemaakt. Wij als redactie doen overigens al jaren het meeste werk via beeldbellen. Eerst via Skype en tegenwoordig via Zoom. Als essentiële beroepsgroep hebben huisartsen zich de laatste maanden stevig moeten aanpassen aan de nieuwe realiteit en daar zijn ze nog steeds mee bezig. In dit nummer proberen we input te leveren voor die aanpassing. Het thema is deze keer beeldbellen (zie pagina 9-15). Dat bestond al, maar speelde nog geen grote rol. Daar is de afgelopen periode verandering in gekomen. Wist u dat er tientallen beeldbelprogramma’s bestaan? We praten u bij over de pneumokokkenvaccinatie. In de rubriek Markante Mensen komt Peter Smithjes aan het woord die helemaal zijn plek heeft gevonden bij OmniHis. Hij zou graag zien dat ontwikkelingen in de ICT voor de huisarts sneller gaan en er ook beter met concullega’s wordt samengewerkt. ICT kan ook bijdragen aan een oplossing voor het huisartsentekort in krimpregio’s. Een ander probleem in de krimpregio’s is het bestaan van onbeheerde patiëntendossiers. In welke richting wordt een oplossing gezocht? De Patiënt Gebonden Omgeving (PGO) is aarzelend bezig een plek te krijgen. Dergelijke programma’s zullen zeker een vlucht nemen wanneer OPEN per 1 juli gaat draaien. Wat is de corona opt-in precies, die ruimere inzage geeft in de professionele samenvatting van de patiëntendossiers. Het is spannend om te zien wat de effecten daarvan zijn op de kwaliteit van zorg. Een ander coronagerelateerd onderwerp is het vastleggen van behandelgrenzen, waarvoor u verschillende suggesties krijgt. Dan is er nog de vaste rubriek Tips en Trucs, waarin het onderhouden van de episodelijst centraal staat. Elk HIS gaat hier op een eigen manier mee om – hopelijk groeien die mogelijkheden geleidelijk meer naar elkaar toe.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Dit nummer van SynthesHis komt uit terwijl de Corona crisis zich elke dag verder ontwikkelt. We kijken als huisartsen allemaal ademloos naar de nieuwe ontwikkelingen en feiten. Zowel in Nederland als in de rest van de wereld. Alles is relatief geworden. Spreekuren verlopen heel anders dan we gewend zijn. We doen meer telefonisch, kunnen minder diagnostiek doen. We moeten blind behandelen. Wat zijn de mogelijkheden van video consulten? Als huisartsen zijn we een inventief volkje en gewend ons snel aan te passen aan wat er zich inde gezondheidszorg voltrekt. Wij houden grotendeels ons normale werkritme aan en mogen nog naar onze praktijken gaan. Ons NedHIS congres van 25 maart is uitgesteld naar woensdag 16 september. Het betekent dat dit nummer dunner is dan we gepland hadden. We hebben wel een heel gevarieerd nummer kunnen samenstellen. Allereerst konden we twee nieuwe columnisten aantrekken: een doktersassistente, Myrthe Gay-Balmaz en een communicatieadviseur, Nicole van Wetten. We heten hen van harte welkom. In onze rubriek Markante mensen vertelt Wendy Breuker met hoeveel passie zij haar HIS gebruikt. Jasper Hartman beschrijft in de serie ‘In Beeld’ wat zijn werk als bestuurslid van Atlas hem brengt. Zijn grootste wens is: meer invloed op de te-doen-lijst van de HIS leverancier. En dan komen we bij het thema van dit nummer: HAweb. Dit huisartsenplatform bestaat nu tien jaar en heeft al enkele malen een vernieuwing ondergaan. Het is echt een veilige, besloten community voor huisartsen. Als voorbeeld van een populaire discussie in het ledenforum hebben we die over dagelijkse elektronische postverwerking geanalyseerd (zie pagina 18). In de tips en trucs laten we u zien hoe u zich in uw eigen HIS op OPEN kunt voorbereiden. Afschermen van privacygevoelige zaken zoals werkaantekeningen – hoe ga je ermee om?

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er gebeurt momenteel heel veel in de HISwereld en daarom presenteren wij een extra dik winternummer. De directie van Promedico hebben wij bevraagd over de zeer moeizaam ver lopen overstap naar een nieuw hostingplatform voor Promedico- ASP deze zomer. Gebruikers hebben daarna wekenlang veel overlast ondervonden, waardoor zij niet of moeizaam konden werken met hun HIS. Vooral de assistentes hebben daar veel last van gehad. Pas na twee tot drie maanden ging het beter. De deelnemers aan de NedHIS Demodag voelen de urgentie tot intensieve samenwerking tussen gebruikers en HIS-leveranciers. De onderwerpen waren dit jaar: het onderhoud van de zich uitbreidende episodelijst, mobiel werken met het HIS, het programma OPEN en de vorderingen met het verhuisdossier. Verder hebben we een artikel over chatten met een 24/7 bereikbare assistente, wat al geregeld in het bedrijfsleven gebeurt. Enkele praktijken doen er momenteel ervaring mee op. René van Leeuwen schrijft over de rompslomp die komt kijken bij een wijziging in het UZI-register in geval van praktijkoverdracht – de huisarts krijgt de (inspannings)rekening. Welke normen zijn er momenteel rondom veilig mailen? Mogen euthanasieverklaringen in gescande vorm bewaard worden? En is de nieuwe leefstijlcoach voor diabetespatiënten een aanwinst? Voor elk HIS geven we tips en trucs om veilig mobiel te werken met het HIS. Het is opvallend dat veel jonge huisartsen die gewend zijn om alles met hun mobiel te doen die gewoonte niet doorvoeren naar hun HIS. Ze gaan nog te vaak met een printje visites rijden. Ons pleidooi is: HIS aan het bed! Onze columnisten zijn weer ruimschoots op dreef. We nemen afscheid van columniste Monique Hollema, die ons meenam in haar belevenissen als praktijkassistente en nu een nieuwe uitdaging aangaat. Pieter Houwink, een markante oud huisarts, overleed deze zomer. Wij hebben een in memoriam. Tjeerd van Althuis, werkzaam bij het NHG, is zielsgelukkig met meerdere HISsen. ‘We hebben iets heel goeds om op door te ontwikkelen.’ Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De UZI-pas bestaat al weer heel wat jaren. Wat kunt u ermee? En waarom is de medewerkerspas niet op naam nog maar heel beperkt beschikbaar? Op steeds meer sites logt u makkelijk in met de UZI-pas: in uw eigen HIS, op de huisartsenpost, bij VECOZO, op de Zorgmail FileTransfer en bij het SVB-z. Op al die sites moet duidelijk zijn wie er inlogt. Hier worden immers vertrouwelijke gegevens ingezien of verwerkt. In de loop der jaren is het steeds meer gemeengoed geworden om een UZI-pas te gebruiken. Het is van zichzelf een veilige inlog met tweefactorauthenticatie: je hebt een op naam gestelde pas en daarnaast weet je het wachtwoord. Zo kan gevolgd worden wie wat doet, met de juiste gebruikersprofielen en vastgelegde bevoegdheden. Inmiddels is het vaak ook makkelijker en sneller om in te loggen met de UZI-pas dan via een gebruikersnaam en wachtwoord. De minister wil toe naar steeds meer elektronische uitwisseling tussen zorgverleners en het ligt voor de hand dat daarvoor de UZI-pas wordt ingezet. Kortom: de UZIpas is het paspoort naar het zorglandschap. Nu maken de apotheken daarvan al systematisch gebruik en volgen de huisartsen steeds meer. In dit nummer gaan diverse artikelen in op de mogelijkheden van de UZI-pas. We hebben een nieuwe rubriek: ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’. Deze keer gaan we in op de bewaartermijn van elektronische medische dossiers. We nodigen u uit uw vraag naar ons in te zenden. In een van de komende nummers proberen wij antwoord te geven. De postverwerking in uw HIS behandelen we in de rubriek ‘Tips en Trucs’. Al weer heel wat jaargangen geleden is er ook al eens over geschreven. Inmiddels is de postverwerking complexer geworden, maar ook gebruiksvriendelijker. Verder leest u over Jos Boesten, de zeer gedreven huisarts uit Zuid-Limburg. Ook gaan we in op de hobbels die patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden, onder andere de laaggeletterden, moeten nemen in de zorg. Verder besteden we weer aandacht aan de openstelling van de huisartsendossiers. Op 1 juli 2020 is het zover! Last but not least: de stukken van onze columnisten. Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In dit nummer bieden we een inkijkje in het functioneren van Zorgdomein. Het is een netwerkorganisatie die verwijzingen van de huisarts naar steeds meer instanties faciliteert en inmiddels zo belangrijk dat huisartsen niet meer zonder kunnen. Bovendien is het een monopolist.Toen 35 procent van de aandelen in handen van een Amerikaanse investeerder kwam zag de redactie dan ook reden om een debat aan te gaan met directeur Walter Balestra. We zijn benieuwd naar uw mening over ZorgDomein. Christie Manintveld was op het NedHIS congres en sprak met een aantal bezoekers. Dankzij de aantrekkelijke opzet met een grote keuze aan workshops waren de 450 plaatsen al na ruim twee weken uitverkocht. Eén workshop, die van Pascale Hendriks over het terugdringen van de administratieve lasten, is vanwege het algemeen belang in dit nummer opgenomen. Doe er uw voordeel mee. In de rubriek Markante Mensen komt Bart Timmers aan het woord. ICT is in de huisartsenpraktijk niet meer weg te denken. Hoe kun je ICT zo in te zetten dat het je ook echt helpt? En zelfs rust in het hoofd geeft? Het NHG denkt na over manieren om meer ziektespecifiek inzicht in het HIS in te bouwen. Men wil graag daarover in gesprek met huisartsen. Jeroen Stroucken heeft op Aruba een cursus goed HIS-gebruik gegeven. Hij heeft geprobeerd de relaxte houding die daar heerst mee terug te nemen naar Nederland. Dat lukte hem een maand. We hebben een achtergrondverhaal over de ZorgInformatieBouwstenen – een nogal abstract onderwerp. Maar knappe koppen werken toe naar een betere informatieoverdracht tussen de vele informatiesystemen die in de zorg actief zijn. René van Leeuwen schrijft over papierloos werken in de huisartspraktijk. Welke voordelen heeft dat? De tips en trucs achterin dit nummer gaan over het gebruik van de agenda in het HIS. Handige weetjes om direct toe te passen in uw praktijk.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In het laatste nummer in 2018 besteden we veel aandacht aan handige weetjes voor de praktijk maar ook hebben we oog voor ontwikkelingen in de toekomst. De tips en trucs gaan over manieren om overzicht te houden over het HIS wanneer er een patiënt tegenover je zit in de spreekkamer – toch een van de basisvaardigheden om met een HIS te werken. Bij uitstek een tip en truc die een nieuwe waarnemer kan inzien voordat deze de eerste dag komt werken. Maar ook voor de doorgewinterde HIS-gebruiker is er wat uit te halen. We hebben dit onderwerp gekozen omdat het HIS steeds meer informatie moet kunnen verwerken. En het werd weer eens tijd om de markt af te struinen voor scanmogelijkheden van de papieren dossiers. Caroline Norg heeft uitgezocht hoe het zit met de overdracht van het dossier aan de Specialist Ouderengeneeskunde. Bij ons in de regio staat er expliciet bij dat men het EDI-bericht niet wil ontvangen. In navolging van de NedHIS Demodag gaan we in op het project OPEN waarvoor de overheid subsidie beschikbaar heeft gesteld. De bedoeling is dat iedere zorgaanbieder per 2020  de patiënt inzage kan bieden in een deel van zijn dossier. Dit roept natuurlijk veel vragen op en een deel ervan komt in dit nummer aan de orde via enkele interviews met beleidsmakers. We hebben de uitkomsten van het HIS vergelijkingsonderzoek 2018 geplaatst tegenover dat van 2016: de meeste HISsen hebben wel degelijk vooruitgang geboekt. Er zijn echter ook achterblijvers die feitelijk door de bodem zijn gezakt. Leonora Grandia kan in simpele schetsen uitleggen wat de nieuwe farmaceutische beslisregels gaan betekenen. Een lezenswaardig artikel dat een duidelijke vooruitgang schetst ten opzichte van de huidige praktijk. In de rubriek Markante mensen komt u Ron Dingjan tegen. Hij is voorzitter van NedHIS, een veelzijdig mens en naast huisarts, bergbeklimmer, een bevlogen bestuurder

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er is toenemend aandacht nodig voor de verwerking van de groeiende hoeveelheid berichten die op de huisarts afkomt. Die moeten veilig maar ook efficiënt worden verwerkt. Hoe haal je de spoedeisende zaken uit de informatiestroom nu de fax aan het verdwijnen is? En hoe communiceer je veilig als je over enige tijd geen fax meer kunt versturen? Maakt het Landelijk Schakelpunt als nieuwe communicatiestructuur de verwachtingen waar? Hoe zijn praktijken aan het werk met de implementatie van de AVG? We hebben in dit nummer op verschillende manieren aandacht gegeven aan deze uitdagingen. Zie de artikelen op de pagina’s 11, 13, 18 en 22. Joppe van der Reijden, directeur van het ICT-bedrijf VIP Calculus, vertelt in de rubriek ‘Markante mensen’ over zijn drive om te werken met huisartsen. Door de jaren heen veranderde dat van het regelen van financiële zaken in logistieke ondersteuning bij het zorgproces. Manon Kuilboer praat ons bij over de nieuwe manier waarop straks het medisch dossier naar de nieuwe huisarts wordt verhuisd. Dat moet gaan via bouwstenen – brokjes van dezelfde soort informatie –, waarbij het verzendende HIS en het ontvangende HIS dezelfde taal spreken. Zij denkt dat de kans groot is dat deze aanpak tot een doorbraak gaat leiden en het verhuizen van het medisch dossier sterk zal verbeteren. Een nieuwe ontwikkeling is de opkomst van de persoonlijke gezondheidsomgeving. Hoe kan deze op een zinvolle manier gecoördineerd worden, zodat er zo weinig mogelijk wildgroei ontstaat? Dat is een taak voor MedMij. Sylvia Veereschild vertelt er meer over. Elk jaar is het weer een heel werk om de uitnodigingen voor de griepvaccinaties de deur uit te doen. De redactie besloot u tijdig van een aantal handige tips te voorzien, zodat het in 2018 makkelijker zal gaan dan eerdere jaren. Doe uw voordeel met de uitgebreide aflevering tips en trucs achterin dit blad.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het NedHIS-congres van 14 maart was helemaal uitverkocht. Een teken van de centrale positie die de huisartsen-ICT inmiddels inneemt in de huisartsenpraktijk. Nadeel is wel dat het dringen was bij de koffieautomaten. Veiligheid en ICT was het centrale thema. Daarnaast was er nog genoeg anders te beleven, zoals de tien beste gezondheidsapps. En de workshops van de HIS-leveranciers waren als vanouds heel populair. We besteden in dit nummer veel aandacht aan de nieuwe AVG, de Algemene verordening gegevensbescherming. Deze wet hing al twee jaar in de lucht, maar op 25 mei treedt hij in werking. De AVG staat centraal in een fraaie column van Roelf Norg en een overzichtsartikel van Femke Berends. Heidi van den Maagdenberg geeft praktische adviezen over de wet. Met een extra uitgebreide aflevering van Markante mensen nemen we afscheid van Leo van Rooijen als bestuursvoorzitter van Atlas. Voor zijn opvolger, Ronald van Ingen, laat hij nog een klus liggen: een vijfjarenplan voor de huisartsen-ICT. Leo vindt het jammer dat de partijen te weinig visie ontwikkelen op de toekomst van de huisartsen-ICT. Ook ziet hij een toegenomen versnippering, wat de samenwerking en het gebruikersgemak in de weg staat. Leuke dingen voor de gebruiker en echte vooruitgang zouden meer aandacht verdienen – vandaar de roep om een visie. Caroline Norg-Schulpen praat ons bij over de mogelijkheden van KIS-loos werken, wat nu inderdaad een reëel alternatief voor het KIS is geworden. Een veel gehoorde wens, want het voorkomt dubbel registreren in HIS en KIS. De tips en trucs hebben we deze keer gewijd aan de tien meest gestelde vragen aan de helpdesk. Er zijn nogal wat verschillen: de ene helpdesk wordt overspoeld met simpele vragen, aan de andere worden toch ingewikkelder kwesties voorgelegd. Maar voor alle helpdesks geldt dat ze de gebruikers de broodnodige steun bieden om met het HIS veilig te kunnen werken. En daarmee is de cirkel weer rond.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het elektronisch verhuizen van het medisch dossier van de vorige naar de nieuwe huisarts behoort bij de werkroutine in bijna alle huisartspraktijken. Dat het zover is gekomen heeft jaren geduurd. Door meer ervaring en toegenomen gebruik zijn de technische hobbels grotendeels overwonnen. Ook is de kwaliteit van hetgeen overkomt aan de ontvangende kant verbeterd. Toch is er nog heel veel extra winst te behalen. Daarover ging het in praktische zin tijdens de NedHIS Demodag. Ook Jan-Arie van Wijngaarden schrijft erover in zijn artikel Hoofdpijndossier. Tenslotte leest u in de rubriek tips en trucs over handige kneepjes om een ontvangen dossier te bewerken zodat u ermee verder kunt in uw praktijk. Veilig communiceren via email is een uitdaging. Roelf Norg legt u in huis-  tuin- en keukentaal uit waar u op moet letten. Leonora Grandia is al jaren bezig met het verbeteren van de medicatiebewaking voor apothekers en huisartsen. Het is een passie van haar geworden en ze beleeft er veel plezier aan. Casper Tombrock vertelt u wat de voordelen zijn van het inschrijven van een passant via gebruik van de UZI-pas. De NedHIS Demodag had als tweede onderwerp  de ontwikkelingen bij de patiëntportalen. Ze worden steeds belangrijker. In een aantal praktijken wordt een groot deel van de afspraken elektronisch door de patiënt zelf ingepland. Hoe wordt veilig ingelogd? Wat is het gebruikersgemak? Welke ontwikkelingen komen er nog meer aan? Binnen de redactie woedde een fanatieke discussie over de ‘geheime’ regels die al sinds jaar en dag in het HIS vastgelegd kunnen worden door de huisarts. Er zijn juridische standpunten over maar ook zijn er veel praktische verschillen tussen de Hissen. We hopen dat u na een welverdiende kerstvakantie weer vol inspiratie aan de slag gaat met uw HIS in 2018.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Ontwikkelingen in de HIS-wereld kunnen afhangen van de inzet van een enkel persoon. Zijn hele beroepsleven lang heeft Vok Buur bijgedragen aan nieuwe ontwikkelingen. Dat hij een goede neus heeft voor de interesse van gebruikers maakt dat hij anno 2017 nog steeds actief is. Pim Valentijn hield de plenaire voordracht op het NedHIS & EZD congres in maart jl. Zijn boodschap, die hij nog eens rustig voor onze lezers uit de doeken doet, is dat de huisartsen beter moeten nadenken over de manier waarop zij hun centrale rol in de zorg kunnen uitbuiten. Ze zitten op een pot met goud – Valentijn pleit dan ook voor strategisch denken. Christie Manintveld liep door de wandelgangen van het congres en vroeg de bezoekers naar de indrukken die zij hebben opgedaan. Veilig werken met het HIS is in de context van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen erg belangrijk. Het komt aan op de toegang tot de patiëntgegevens en achteraf na kunnen gaan wie op welk moment in welk patiëntdossier heeft gekeken (de logging). We besteden in een gesprek met Quintus Bosman aandacht aan de afspraken die daarover tussen alle betrokken partijen zijn gemaakt. Ook ZorgDomein heeft zich met hun verwijsapplicatie aangepast aan de nieuwe eisen omtrent veilig werken. Bas Vermeulen legt uit hoe het werkt. De redactie probeert geregeld in te gaan op vaak heel gewone vragen die leven bij gebruikers. Deze keer gaat het over het papierloos doorzetten van een telefonische vraag aan de huisarts met gebruik van het HIS. Iets wat heel vaak voorkomt. De redactieleden vertellen hoe hun eigen HIS dit handig oplost. De praktijkaccreditering is elk jaar een flinke klus. Hoe kunnen de overzichtsfuncties en zoekfuncties waarover elk HIS beschikt daarbij ondersteunen? Er blijkt meer te kunnen dan we vaak denken. De redactie vond dit een zinvol onderwerp voor de tips en trucs in dit nummer. Ook hebben we weer een aantal nieuwsberichten en columns.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | SynthesHis besteedt deze keer aandacht aan het delen van in het HIS vastgelegde informatie met de patiënt. Het NHG denkt samen met de NCPF na over manieren om de patiënt elektronisch inzage te geven. Daarmee wordt de firewall van de huisarts doorbroken. Huisartsen hebben immers binnen hun HIS de medische gegevens van hun patiënten goed beschermd. Wat gaat het betekenen als de patiënt gegevens heeft gedownload uit zijn medisch dossier? Komen die dan terecht waar het niet hoort: Bij de zorgverzekeraar? Bij de werkgever? Bij de levensverzekering? Op sociale media? Een uiterst precair dilemma waar menig huisarts voor gesteld gaat worden. Voor een antwoord op deze vragen ging Annet Muijen te rade bij het NHG en Christie Manintveld bij de Stichting Informatiebeveiliging Gezondheidszorg.Het vergelijkend periodiek onderzoek naar de HISsen zal periodiek worden herhaald. Dat is de intentie van de LHV. We blikken met enkele leveranciers terug op de eerste editie die een jaar geleden beschikbaar kwam. Thuisarts.nl is de meest populaire website in het segment gezondheidszorg. De website ontwikkelt zich nog steeds. De redactie was verbaasd over de bewering dat thuisarts.nl ervoor zorgt dat er ruim 10 procent minder consulten plaatsvinden voor eenvoudige klachten. Christie Manintveld zocht het uit. U leest het op pagina…. In januari is afscheid genomen van Herman Levelink. Hij is na een kort ziekbed veel te vroeg overleden. Herman heeft steeds vooraan gestaan bij nieuwe ontwikkelingen. Hij had een scherpe geest en wist mensen te overtuigen van zijn visie over de mogelijkheden die een HIS heeft in de huisartsenpraktijk. Op pagina … een In Memoriam. Ondertussen doet Isar Wulffaert, als vertegenwoordiger van de nieuwe generatie weer een beroep op alle partijen in de automatisering: hij ziet mogelijkheden voor een efficiëntieslag in de huisartsenpost. In de rubriek Markante mensen komt Carin Littooij aan het woord. In de rubriek tips en trucs t deze keer de handigheidjes die het HIS de gebruiker biedt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | HISsen worden steeds meer gebruikt voor het communiceren binnen de eigen praktijk. Bijvoorbeeld in de agenda alvast aangeven waarvoor de patiënt de afspraak maakt, de afspraak verzetten, een afspraak maken in de agenda’s van verschillende medewerkers tegelijk, zodat die er samen bij kunnen zijn, en daarvoor een ruimte reserveren. Verder worden HISsen gebruikt om taken vast te leggen, zowel patiëntgebonden als nietpatiëntgebonden. Overleg wordt niet langer tijdens de koffiepauze via een communicatieschriftje gevoerd, maar via het HIS. Zo kunnen we tenminste echt pauze houden met elkaar. Tijdens de NedHIS studiedag werden de HISsen op deze terreinen uitgebreid aan de tand gevoeld. Ze deden het best goed. Een uitdaging is nog beter communiceren via het patiëntportaal. En dan de communicatie tussen HISsen: wanneer de patiënt naar een nieuwe huisarts verhuist dragen we anno 2016 medische gegevens elektronisch over. En graag zo compleet mogelijk. Marcel Leijten begeleidt dit proces al vijf jaar – hij is als markant persoon geïnterviewd voor dit nummer. Nog meer hierover op de pagina’s 14 en 29. De medische app Siilo biedt mogelijkheden tot veilige communicatie over patiëntgegevens tussen dokters. Deze app is echt een aanwinst. We laten de ontwikkelaar en drie gebruikers aan het woord. De ontwikkelaars zien voor hun app graag een koppeling met het HIS. De tips en trucs in dit nummer gaan over communicatie via het HIS binnen de eigen praktijk. Voor elk HIS worden nieuwe functies gebouwd om aan deze behoefte tegemoet te komen. Juist door dit soort vernieuwingen blijft de huisarts vooraan lopen in de communicatie met de patiënt. Want die heeft er direct baat bij. De computer is uiteindelijk toch het belangrijkste gereedschap van de huisarts – hij wordt immers veel vaker gebruikt dan de stethoscoop!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De werkdruk van huisartsen is enorm. Gedurende een praktijkdag komt er veel werk op ze af. Elke paar minuten moeten ze een keuze maken: wat moet eerst en wat kan even uitgesteld worden. Door deze hoge werkdruk komt voor huisartsen het werk nooit af.
Hoe gaan ze om met deze chronische overbelasting? Blijkbaar wel goed, want het vertrouwen in en de ­tevredenheid over de huisarts zijn al jaren op een hoog niveau. Het HIS is een onmisbaar stuk gereedschap om de werkdruk te reguleren. Het geeft overzicht, de agenda staat erin, alles qua patiëntenzorg wordt erin vastgelegd en het ondersteunt ook bij het nemen van beslissingen. De gebruikersverenigingen Atlas, Orego en OmniHis willen de HISsen verbeteren door aan de HIS-leveranciers terug te koppelen wat zinvolle ­verbeteringen zijn. Dat is ook een van de doelstellingen van het tijdschrift SynthesHis. In dit nummer besteden we aandacht aan dit continue krachtenveld. Zo vindt Agnes Kant van het geneesmiddelenbijwerkingen­bureau Lareb dat huisartsen met jaarlijks achthonderd meldingen over bijwerkingen ver achter blijven bij wat van hen verwacht wordt. U kunt ook lezen dat NHGDoc een nieuwe applicatie heeft waardoor dit ­melden makkelijker wordt. Leonard Witkamp probeert als ­bijzonder hoogleraar telemedicine huisartsen te ondersteunen bij het overnemen van werk uit de tweede lijn. Verder vatten we het belangrijkste nieuws uit het NedHIS & EZD-­congres voor u samen. Wim Jongejan voert de nieuwe rubriek ‘Markante mensen’ aan. Hij heeft sinds het neerleggen van zijn praktijk in 2007 huisartsen op ­individuele basis geholpen meer uit MicroHIS te ­halen. Wij als redactie zijn hem dank verschuldigd voor het jarenlang schrijven van heldere tips en trucs over zijn pakket. En we besteden aandacht aan de uitkomst van het hoger beroep in de rechtszaak tussen VPHuisartsen en VZVZ. In de rubriek Tips en Trucs beschrijven we het stoprecept als middel om aan de apotheek door te geven dat een medicament gestaakt wordt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Leuk: er is weer iets nieuws voor de huisarts. De huisarts moet gaan skypen met zijn patiënten. Net als oma’s en opa’s dat doen met hun kleinkinderen. Lea Bouwmeester, Tweede Kamerlid voor de PvdA, gooide dit najaar de knuppel in het hoenderhok. Er kwamen op nu.nl veel reacties los. Is skypen een verrijking voor het patiënt-huisartcontact? Is het praktisch? Is het veilig? Hebben we het niet al druk genoeg? Geeft het dan toch tijdsbesparing? We besteden in dit nummer aandacht aan het idee van Bouwmeester, maar plaatsen het ook in een kader. We ondervroegen twee hoogleraren en een voorloper-huisarts met zijn digitale assistente Bibi. Er is nog meer politiek: de wet op datalekken is per 1 januari van kracht geworden. Roelf Norg, naast huisarts ook jurist, schreef voor ons een verhelderend artikel. De grootste verandering is dat de beheerder van een database met tot een persoon herleidbare gegevens (uw HIS is dat bij uitstek) melding moet maken van een opgetreden datalek. Ook als u herkenbare patiëntgegevens plaatst op een usb-stick of in een e-mailbericht loopt u risico. Gaat het mis, dan moet u dat melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens, op straffe van een boete. Herman Levelink, adviseur van het Atlas-bestuur, beschrijft wat er op stapel staat als een nieuw stelsel van opt-in-regels wordt bekrachtigd. Het wordt een ingewikkeld spanningsveld tussen de plicht tot onderzoeken en het vragen van toestemming om als hulpverlener gegevens te benaderen. Dat die juridische strijd kan ontstaan bewijst het hoger beroep van VPHuisartsen tegen de VZVZ dat nu wordt gevoerd. We hebben er een uitgebreid verslag over. De tips en trucs gaan over het uploaden van bestanden naar uw HIS. We hebben voorbeelden van afbeeldingen gekozen. Kortom: een nummer vol dilemma’s rond op stapel staande ontwikkelingen in de huisartsenautomatisering.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | U zult wel verbaasd zijn: zo snel na nummer 2 een nieuw nummer van SynthesHis. Het heeft alles te maken met de vele wensen die de NedHIS-studiedag dit jaar heeft opgeleverd. U leest erover vanaf pagina 7. Zo willen gebruikers veel verbeteren aan het werken met ZorgDomein. De afhandeling van de baxterrecepten in hun HIS mag ook makkelijker. En het ophalen van statistische gegevens uit de database van hun HIS kan volgens gebruikers gebruiksvriendelijker. Bovendien willen ze dat het elektronisch verhuizen van de medische dossiers tussen de HISsen verbeterd wordt. Kunnen de HISsen tegemoetkomen aan deze en andere wensen van de gebruikers? U weet het: HISsen worden enorm intensief gebruikt, de hele dag door. Geen enkele huisartsenpraktijk kan zonder. Investeren wij als gebruikers eigenlijk wel voldoende in onze automatisering? De vraag stellen is hem beantwoorden…
Er wordt al enkele jaren achter de schermen gewerkt aan het beter organiseren van het logistieke proces achter het recept. Vanaf pagina 14 vertelt Adriaan Mol welke mogelijkheden automatisering kan bieden om een aantal hinderlijke knelpunten op te lossen.
Van een heel andere orde: jonge huisartsen die waarnemen willen de avond voordat ze met een nieuw HIS aan de slag gaan graag even op internet kunnen kijken hoe dit nieuwe HIS werkt. Onze nieuwe columniste Karin van den Eerenbeemt vertelt op pagina 27 treffend wat haar in zo’n waarneemsituatie overkomt. En we hebben nog meer over jonge huisartsen: in hun tweede opleidingsjaar leert Paul van de Vijver van Huisartsopleiding Nederland jonge aiossen iets over zoekstrategieën in HISsen.
De redactie vond het een aardig idee om u een voorbeeld te geven van het opzetten van een zoekstrategie in uw HIS. We kozen het aantal voorschriften van de verschillende protonpompremmers uit 2014. Als u dit voorbeeld hebt nagevolgd, kunt u volgens dezelfde principes allerlei andere vragen stellen aan uw eigen database. Zie de tips en trucs vanaf pagina 28.
Namens de redactie heel fijne feestdagen!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Deze SynthesHIS heeft toevalligerwijs twee artikelen die laten zien dat een dubbele inrichting van de systemen zijn nut meer dan bewijst. In de huisartsenpraktijk die is gevestigd in het grens-dorp Baarle-Hertog is het bittere noodzaak: daar loopt de grens dwars door de wachtkamer. De praktijk telt Nederlandse en Belgische patiënten en heeft zich daarom dus aangepast aan de regels en wetten die in beide landen gelden. Dat gaat heel ver: twee HISsen, twee systemen van zorgverzekering, dienst doen in de huisartsenposten van Turnhout én Breda. Wij waren van harte welkom en hebben met verbazing kennis mogen nemen van deze bijzondere praktijk, die ook nog eens jonge dokters opleidt. Ze zijn er overigens al geruime tijd bezig om aansluiting op het Landelijk Schakelpunt te realiseren. Dat blijkt nog niet zo simpiel, omdat de voordeur van de praktijk in België is gesitueerd.
Een andere huisarts, in de plaats Sappemeer in de provincie Groningen, heeft veel baat gehad bij zijn dubbel uitgevoerde back-up. Hij heeft na een hevige brand in zijn praktijk op zaterdagavond op maandag toch weer verder kunnen werken met zijn HIS, zij het op een andere locatie en met hulp van een handige ICT‘er.
U leest nieuws over de voortgaande ontwikkelingen rond ZorgMail File Transfer, het elektronisch verhuissysteem van huisartsendossiers. We hebben voor u de nota veilig e-mailen van Nictiz geanalyseerd. Ook hebben we nieuws over de E-health-monitor. De columns zijn uit de praktijk gegrepen. En we hebben de auteurs die de tips en trucs verzorgen gevraagd of zij nieuwe functies in hun HIS voor u willen toelichten. Het is een bont palet geworden. We wensen u weer veel leesplezier.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Met veel plezier presenteert de redactie u deze SynthesHis in nieuwe vormgeving. Het tijdschrift is inmiddels in haar 14e jaargang en verjongt zich letterlijk en figuurlijk. Ging het rond de millenniumwisseling merendeels over solohuisartsen met een computer onder het bureau, tegenwoordig draait het om veel grotere huisartsenpraktijken die qua automatisering in netwerken hangen. We werken groten-deels papierloos en zijn massaal online gegaan – net als de partijen waarmee we samenwerken: de verzekeraars, de patiënten, de ziekenhuizen, de zorggroepen, de laboratoria. En het gaat over het algemeen veel intuïtiever, vooral door de bijna onbegrensde mogelijkheden van internet. De uitdaging zit hem nu in de complexiteit van de organisatie van de huisartsenpraktijk.
Dit nummer openen we met verhalen vanuit praktijken die Facebook gebruiken om met hun patiënten te communiceren. Facebook is makkelijk in te zetten, maar vraagt ook aandacht om de praktijkpagina actueel te houden.
In Friesland hebben de dokterswacht, de huisartsen en de apothekers de handen ineengeslagen om OZIS in korte tijd af te bouwen en allemaal tegelijk over te schakelen op het LSP. Hinda Stegeman legt de nadruk op een goede communicatie naar alle partijen. Voorloperregio’s met durf heb je nodig om tot daadwerkelijke vernieuwing te komen.
In Delfland, Schiedam en Westland is zorgverzekeraar DSW een experiment begonnen met populatiebekostiging van huisartspraktijken. Onder hoge druk moest de declaratiefunctie van de HISsen aangepast worden. Het principe is: geen consulten meer, maar uitsluitend inschrijftarieven. In dit nummer laten we de huisartsen in het veld en de beleidsmakers aan het woord.
Het Individueel Zorg Plan is een fenomeen waar bijna geen enkele huisarts nog een mening over heeft. Welke mogelijkheden biedt het om de patiënt meer bij de huisartsenzorg te betrekken? Tijdens het NedHIS & EZD Congres gaven sprekers vanuit verschillend perspectief hun ideeën over deze vernieuwing.
We hebben jonge columnisten bereid gevonden te schrijven vanuit hun praktijkervaringen. Ook vindt u als vanouds tips en trucs in dit nummer.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2023 | Een uitzonderlijk nummer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Ons nummer opent met twee In Memoriams. Frank Garnier heeft in het eerste deel van zijn carrière veel betekend voor de LHV. Met de opkomst van huisartsenautomatisering is zijn focus verschoven. En dat is terecht, gezien het belang ervan. Hij was een geboren voorzitter en heeft aan veel knoppen gedraaid.  In ‘Markante mensen’ leest u over zijn betekenis voor ons allen. Vok Buur is uit een ander hout gesneden. Hij was ondersteunend bezig met een duidelijke richting. Hij had veel passies en één ervan was automatisering. Verbinden, Volhouden en een eigen Visie daarbij. Dat zijn de drie V’s van Vok.
AI, kunstmatige intelligentie, is sterk in opkomst. We laten een pionier aan het woord. Peter Dekkers die de app “praatmetdedokter” heeft gebouwd. Het is een manier om tijd te besparen, vooral omdat patiënten beter voorbereid op het spreekuur komen. Digitalisering hoort helemaal bij de focus van dit tijdschrift: hoe kun je met nieuwe mogelijkheden het werk van de huisarts verlichten en verbeteren? Het lijkt beter patiënten te verleiden naar vernieuwing dan het aloude telefoonnummer minder zichtbaar te maken. ‘Vragen uit de praktijk’ gaat over handige tools om uw eigen computerwerkplek zo in te richten dat het u tijd oplevert. Wie graag met zijn praktijk wil aansluiten bij een registratienetwerk kan overwegen dit bij het Nivel te doen. Zij bieden een goede landelijke referentiestandaard aan. De spiegelinformatie die dit oplevert houdt u scherp. Iedere huisarts weet wel iets van ICPC. U werkt er tenslotte dagelijks mee. Via de codes komt u ook snel verder. Zoals bij voorschrijven en verwijzen. De ICPC zal gaan evolueren naar SNOMED. Dit is een internationaal systeem met betere communicatiemogelijkheden richting andere echelons zoals de ziekenhuizen. Het is goed als u er in dit nummer alvast kennis van neemt. In het verslag van de NedHIS Studiedag vermelden we de belangrijkste ontwikkelingen in de HIS-wereld van het afgelopen jaar. Voor elke actief betrokken huisarts is dit een mooie dag. Om te netwerken en om weer bijgepraat te worden. Is dat misschien iets voor u? In de vaste serie Tips en Trucs hebben de schrijvers een vrij onderwerp onder de loep genomen. Er zijn zeker interessante keuzen gemaakt! Van harte aanbevolen.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2023 | Goed registreren en meer

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Deze keer vindt u het belangrijkste wat we brengen achter in het nummer Adequate dossiervoering met het Elektronisch Patiënten Dossier (ADEPD) vormt de basis van goed registreren in het journaal. Dit maakt dat u snel gericht in het dossier kunt zoeken. Maret Zonneveld van het NHG en NedHIS-bestuurslid Casper Tombrock vertellen u over de principes en achtergronden. Jeroen Stroucken geeft u negen tips over goed ICPC-coderen. We kunnen niet genoeg benadrukken dat uw inspanningen om informatie goed ICPC-gecodeerd in te voeren dubbel en dwars door uzelf worden terugverdiend en bovendien tot grote tevredenheid van uw collega’s en de patiënt leiden. In de rubriek Markante mensen vertelt huisarts Heleen van Boetzelaer over haar bijzondere carrière. Zij is bij uitstek een doener, maar ontwikkelde zich van praktijkmens naar beleidsmens en werkt nu aan fundamentele oplossingen voor de hele HIS-wereld. Best bijzonder dat je als arts op sterk verschillende terreinen successen behaalt. We praten u bij over de ontwikkelingen met opt-in. Nu voert u dit werk zelf uit, maar straks gebeurt het via het platform MITZ. Hier gaan patiënten hun eigen profiel voor inzage van hun dossier gedetailleerd kiezen en zelf invoeren. De winst is dat zorg minder dubbel hoeft te worden uitgevoerd en tegelijk de kwaliteit gaat verbeteren. Wanneer het straks lekker loopt is het voor ons handig bij de onderlinge waarneming in de dagpraktijk en ook op de spoedpost! Een leuk artikel gaat over de testers die zich bij de HISsen inzetten voor een geruisloze invoering van nieuwe updates. Waarom zijn de testers van nieuwe updates onmisbaar? En wat is het voordeel als je dit werk als praktijk doet? Verder vragen we aandacht voor het autoriseren van contacten van medewerkers. Het mooiste is toch wel als het binnen het HIS zelf gebeurt. Dit was ook de conclusie van een discussie tijdens de laatste NedHIS-studiedag. Ten slotte gaan de tips en trucs over manieren om zonder KIS te werken.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2023 | De inspiratie komt van jonge collega’s

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
In dit voorjaarsnummer komen jonge inspirerende collega-huisartsen aan het woord met een nieuwe kijk op ICT in de huisartsenpraktijk. Ze vertellen over een nieuw HIS en over hun werk als CMIO (Chief Medical Information Officer). Pieter van Tiel zegt in ‘Markante mensen’ over het nieuwe HIS MediKIT: ‘Als mensen mij zeggen dat iets niet kan dan triggert mij dat enorm. Ik ga extra fanatiek puzzelen om het voor elkaar te krijgen.’ CMIO Geert Elbers voelt het belang om voor huisartsen in de regio iets te realiseren met ketenpartners. In ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’ leest u over het advies om te werken met twee beeldschermen naast elkaar. Het is voor uw praktijk een goede investering als medewerkers prettige werkomstandigheden hebben. De bijwerkingenzoeker van NHGDoc is absoluut ook zo’n aanrader die prettig werken faciliteert. Hoeveel klachten zijn niet te verklaren uit bijwerkingen? U toont patiënten op overzichtelijke wijze via de nieuwe feature van NHGDoc welke medicatie hun klacht mogelijk kan verklaren. Ter ontspanning kunt u kijken naar de 25 korte filmpjes die dr. Bob maakte vanwege de huisartsenacties op het Malieveld. Hij vertelde erover tijdens het NedHIS-congres. In dit nummer treft u ook het congresverslag aan. Vernieuwend was de mogelijkheid op een persoonlijke manier bij te scholen op het gebied van huisartsen-ICT. Dankzij het grote aantal inhoudelijke sessies voor telkens een beperkt aantal deelnemers was het mogelijk vragen te stellen en antwoorden te krijgen. De inzage in het dossier van de huisarts via de portalen is met het programma OPEN gerealiseerd. Jammer genoeg bellen aardig wat patiënten de huisarts toch weer op omdat zij de medische termen niet begrijpen. Er is dus nog werk aan de winkel  om heldere tekst op de P-regel te noteren. Formeel zouden de PGO’s ook soepel moeten kunnen samenwerken met het HIS, maar dat is vrijwel niet gelukt. Er blijft dus nog wel iets te wensen over. De tips en trucs gaan over het krijgen van een beter overzicht in het dossier via episodebundeling. Het is een interessante serie artikelen geworden, waarbij de redacteuren laten zien hoe hun HIS deze functie heeft gerealiseerd.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2022 | Digitaal bijblijven: hoe doe je dat?

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
We hebben dit najaar voor u een omvangrijk nummer gemaakt met veel nieuws. De ontwikkelingen gaan dan ook behoorlijk snel. Patrick Bindels overziet het veld van de huisartsen ICT maar ook de academische wereld. Hij had – tot COVID-19 ons leven op zijn kop zette – jaarlijks een belangrijke bijdrage aan het NedHIS congres. In Markante mensen kun je lezen wat hem verder allemaal interesseert, en dat is heel wat. We hebben een introductie van de NHG Rx app van Digitalis, het bedrijf achter Prescriptor. Overigens wordt ook Prescriptor zelf vernieuwd. In de rubriek Vragen uit de dagelijkse praktijk geven we tips om het LSP ook in de huisartsenpraktijk zelf te gebruiken. Je kunt zo medische gegevens ophalen van een passant en het waarneembericht vervolgens wegschrijven naar de eigen huisarts. De digitale triage wordt steeds meer gebruikt. Het NTS is bekend van de huisartsenpost en in dit nummer lees je over ervaringen in de huisartspraktijk. Er komt steeds meer aandacht voor veilig omgaan met informatie. NHG en LHV werken intensief samen aan een praktijkwijzer die binnenkort uitkomt. Het is de bedoeling dat dit digitale naslagwerk actueel gehouden wordt en vooral veel praktische informatie bevat. Huisartsen hebben daar behoefte aan. Jonathan Bouman is waarnemend huisarts en ethisch hacker. Hij heeft een helder advies: verzeker je niet omdat het hele veld van de eerstelijns zorg zo juist aantrekkelijker wordt voor een gijzelsoftware aanval. Immers: de drempel om als slachtoffer te betalen is door de verzekering lager en men weet snel: daar is geld te halen. We hebben een uitvoerig verslag, gelardeerd met een aantal foto’s, over de NedHIS studiedag. Na drie jaar kon de studiedag dit jaar weer live. Een grote variëteit aan onderwerpen kwam langs. Christie Manintveld neemt u mee langs de hoogtepunten van deze dag. Tenslotte de tips en trucs van vijf verschillende HISsen. We hebben ervoor gekozen om de veel voorkomende aandoening blaasontsteking eens stapsgewijs te behandelen op praktische uitvoering in de verschillende HISsen. Hoe ondersteunt elk HIS op zijn eigen specifieke wijze het hele proces van potje urine inleveren tot het juiste recept naar de apotheek sturen?

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2022 | Een fusie, onverwacht maar wel logisch

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Twee HIS-leveranciers die al in de tachtiger jaren zijn opgericht gaan fuseren. Omdat beide geen winstoogmerk hebben passen hun profielen goed bij elkaar. Ze zochten elkaar de laatste jaren al vaker op bij samenwerkingsprojecten. We wensen Promedico en OmniHis een goede toekomst samen. Markant mens Bart van Pinxteren functioneert alleen goed als er meerdere uitdagingen tegelijk zijn. Hij is gefascineerd door informatisering. Zijn missie als CMIO (Chief Medical Information Officer) is om via digitalisering het huisartsenvak aantrekkelijker te maken. Pim Volkert vertelt ons over de achtergronden van de communicatie tussen taalgebruik van professionals en patiënten. Je hebt er elke dag mee te maken, maar vraagt je geregeld af: wat bedoelt de ander precies met die term? Eenheid van taal scheppen is een apart vak. Hoe regel je het als er geen opvolger is voor een stoppende huisarts. Dit leidt tot een scala van problemen. In de regio Midden-Limburg is er een tijdelijke oplossing gevonden. Daarbij is samengewerkt tussen de zorggroep en de online huisartsenpraktijk Arene. Medisch farmaceutische beslisregels worden doelmatiger en slimmer dankzij goed gebruik van patiëntkenmerken. Het artikel van Leonora Grandia praat u bij. Declareren. meestal gaat het goed.  Maar als ineens de afdeling handhaving en controle van de zorgverzekeraar op de stoep staat, kan het grote stress opleveren omdat je in de verdediging moet. Ze komen natuurlijk niet langs als je onderdeclareert. Caroline Norg geeft heel zinnige adviezen. Thuisarts.nl wie gebruikt de site nog niet? Het bespaart enorm veel tijd en je leert er vaak zelf ook nog wat van. De makers hebben allerlei nieuwe ambities. Wist u bijvoorbeeld dat via het zoekgedrag van bezoekers snel valt op te maken dat er ergens een uitbraak van schurft is? In de tips en trucs dit keer aandacht voor het gebruik van de patiëntenportalen. 

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 1 – 2022 | Uit de kooi van COVID-19

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
De afgelopen twee jaar zijn de nummers SynthesHis gemaakt met de handicap dat we elkaar vrijwel nooit in het echt, fysiek, zagen. Dat geldt niet alleen voor de redactie maar voor alle activiteiten die HIS-gebruikers inspireren zoals het ledencongres en de studiedag. Ook de softwareontwikkeling gebeurde grotendeels via beeldbellen. We hebben ons werk wel gedaan maar we misten die intensievere interactie die je hebt als je elkaar in dezelfde ruimte kunt ontmoeten. Voor ons als volwassenen was het te overkomen maar voor jongeren waren het heel zware jaren. Laten we hopen dat we de komende tijd een mooie inhaalslag gaan maken. In dit nummer hebben we weer een keur van onderwerpen voor u verzameld. Het CMIO-netwerk heeft een aanzet gegeven met het manifest digitalisering huisartsenzorg. Christiaan de Groot heeft zijn interesse in vernieuwingen vormgegeven in zijn zelf gemaakte podcast. En die vernieuwingsdrang gaat verder. Zo wil hij toewerken naar vijf jaar langer leven met een chronische ziekte. We besteden aandacht aan de innovatieparadox: wel een plan maar geen tijd om het uit te voeren. Veel huisartsen zullen dit herkennen – zij zijn immers nooit klaar met hun werk. Er zijn regionaal boeiende innovaties in gang gezet die de potentie hebben om ook elders te worden ingezet. De LSP-ketenzorgkoppeling is zo’n innovatie. Vanuit Amsterdam het verhaal over de manier waarop deze met ondersteuning in diverse praktijken met verschillende Hissen tot stand is gebracht. Het grote voordeel is dat het niet meer nodig is om in zowel HIS als het ketenzorgsysteem te registreren. Hoe de overstap tot stand komt leest u in dit nummer. Hoe voorkom je persoonsverwisselingen? Door een juiste WID-controle. En hoe identificeer je een baby? Zie de rubriek Uit de Praktijk. De Tips en Trucs gaan dit keer over verschillende onderwerpen. Elk HIS brengt een eigen keuze.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 3 – 2021 | Veilig, eerlijk en ambitieus

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Veilig informatie delen binnen het huisartsenteam is steeds belangrijker sinds er meestal parttime gewerkt wordt. Een patiënt loopt immers de kans gedurende de week meerdere dokters te zien. In de rubriek tips en trucs aan het eind van dit nummer beschrijven de redacteuren voor elk HIS de mogelijkheden om op een veilige manier binnen het HIS over vertrouwelijke patiëntinformatie te communiceren. Het NHG wil deze functie ook gaan toevoegen aan het HIS referentiemodel zodat de HIS leveranciers hiermee rekening houden bij de planning van hun ontwikkelagenda. In dit nummer geven we inzicht in de manier waarop de geldstroom naar de huisarts via Formularium Gericht Voorschrijven (FGV) zich heeft ontwikkeld. Een onderzoeksgroep van het Nivel bestaande uit Robert Verheij en Lotte Ramerman voert het sinds 2018 uit. Een stuurgroep van huisartsen en zorgverzekeraars bepaalt het beleid. Het gaat per normpraktijk om enkele duizenden euro’s omzet. Hoe werkt het, wat levert het op, wat zijn de beperkingen en is het wel op de praktijk toegesneden. SynthesHis is het eerste tijdschrift dat zo diep op deze materie ingaat. De gebruikersverenigingen van HIS-gebruikers samenwerkend in NedHIS hebben een toekomstvisie ontwikkeld. Het is extra van belang nu de krachten te bundelen en zo te voorkomen dat de Hissen links en rechts worden ingehaald. Hoe is het ondertussen met OPEN? De eerste PGO’s worden nu getest. Wat komt er allemaal bij kijken als een huisartsenpost overgaat naar een ander Huisartsenpost Informatie Systeem (HAPIS)? De huisartsenposten Zaanstreek Waterland zetten afgelopen jaar de stap en zij zijn positief. Wat komt een waarnemend huisarts tegen aan vertrouwelijke gegevens als hij zich meldt in een nieuwe praktijk? Persoonlijke gegevens, zowel privé als praktijk gebonden zijn vaak ruimschoots onbeschermd ter inzage. Jonathan Bouman vertelt het vanuit de praktijk. Manon Kuilboer, een gedreven huisarts, vertelt in de rubriek Markante mensen hoe er wordt gewerkt aan betere communicatie tussen de Hissen en andere registratiesystemen. We wensen u informatieve uurtjes toe met dit kerstnummer.

REDACTIONEEL BIJ EDITIE 2 – 2021 | De bijvangst van de pandemie

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Voorlopig gaat het in Nederland de goede kant op met de Covid 19 pandemie. De vaccinaties hebben het tij doen keren en de vrijheden komen terug. Welke bijvangst heeft de pandemie de huisartsen en de HISsen opgeleverd? Allereerst de nascholing. Met hulp van LHV en NHG is Medischescholing.nl erin geslaagd om duizenden huisartsen tegelijk online bij te scholen over actuele ontwikkelingen rondom corona op een manier die menselijk en aangenaam is. Aanvankelijk gebeurde dat via de vroege ervaringen door collega’s opgedaan in Noord Brabant, in de vorm van een prettig tafelgesprek, goed geleid en zeer informatief. De scholing werd steeds op korte termijn aangeboden en voorzag duidelijk in een behoefte. Hulde aan de initiatiefnemers die in dit nummer geïnterviewd worden (pagina 14). Verder is het gelukt om toegediende COVID-vaccinaties als medicatieregel in het HIS in te lezen. In onze praktijk was begin juni een kwart gevaccineerd. Deze informatie is van groot belang. Ook om straks te kunnen nagaan of klachten aan COVID gerelateerd kunnen worden. Op pagina 23 leggen Menno Riemeijer en Marcel Leijten uit hoeveel moeite het heeft gekost om dit werkbaar te krijgen. Pascale Hendriks was een van de eerste huisartsen die begin 2020 erop aandrong dat de PCR testuitslagen van de GGD naar het HIS werden doorgegeven. Dat doel is behaald. Daarnaast heeft zij veel bereikt als lid van Het Roer Moet Om. In dit nummer ook weer veel aandacht voor OPEN. Zie de tips en trucs maar ook de ontwikkelingen rond de PGO’s, de Patiënt Gebonden Omgevingen. Straks kunnen via PGO’s meetwaarden die de patiënt thuis heeft gedaan in het HIS worden ingelezen. Juridisch komt er nog een vraagstuk aan: wie is hierbij verantwoordelijk? Een ander praktisch vraagstuk betreft veilige communicatie binnen de eigen huisartspraktijk? Caroline Norg heeft een fraai overzicht gemaakt met de voor- en nadelen van de nu bekende opties. Kortom: voor u ligt weer een informatief nummer!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Hoe staat het met OPEN, nu het zo’n driekwart jaar gebruikt wordt? In een kleine plattelandspraktijk werkt het heel goed, vertelt Martijn Gelissen, huisarts in het Limburgse Puth. Het zorgt voor verlichting van de werkdruk en maakt het consult leuker, diepgaander. In de Tips en Trucs gaat het over de logging in de HISsen, een verplichte functie, want het gaat immers om vertrouwelijke gegevens. We namen de proef op de som: in alle HISsen werkt logging zoals het behoort. In de toekomst zullen er zeker nog nieuwe loggingfuncties worden toegevoegd. Carinka Buiting van het NHG legt uit waarom logging anno 2021 onmisbaar is. We spraken de markante huisarts Kees Kanters, die bij de start van zijn eigen praktijk met dertig patiënten een soort voorloper van een HIS in gebruik nam. We praten over 1984. lnmiddels is hij Chief Medi­cal Information Officer (CMIO) voor de zorggroepen van Amsterdam. In veel regio’s worstelt men met dezelfde digitaliseringsvraagstukken. In een onlangs opgericht landelijk netwerk maken huisartsen gebruik van elkaars expertise. Marcel Heldoorn en Arjen Vos hebben het project ‘uitwisselen van actuele medische gegevens’ via het programma Met spoed beschikbaar nieuw leven in­ geblazen. Vrijwel elke Nederlandse huisarts draagt de medische gegevens elektronisch over aan de nieuwe huisarts, een proces dat inmiddels betrouwbaar verloopt. Een moderniseringsslag is echter hard nodig, vooral op het onderdeel correspondentie, want deze is na overdracht meestal moeilijk toegankelijk. Het is een groot project, waarvan de innovaties straks ook bruikbaar zullen zijn voor OPEN, de ketenzorg en het ver­nieuwde medicatieproces. De columnisten in dit num­mer geven een mooie kijk op hun werkelijkheid.
Leuk om over na te mijmeren!
Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur
Terwijl we ons best doen om gezond te blijven in deze lange coronacrisis gaan de ontwikkelingen in de HIS-wereld verder. We ruimen plek in voor de online gehouden NedHIS Discussiedag. Bij de voorbereiding daarvan dachten we dat de Praktijkondersteuner ggz problemen zou kunnen opleveren bij het registreren in het HIS. De poh-ggz is immers relatief nieuw en registreert in het HIS volgens voorwaarden die de zorgverzekeraar rond financiering stelt. Dat bleek gaande de discussie erg mee te vallen. De verlengdearmconstructie waaronder de poh werkt blijkt heel praktisch. De poh- ggz blijkt dus goed geïntegreerd. Een ander onderwerp was de episodelijst. Welke mogelijkheden biedt die? Hoe houd je overzicht? Kan de huisarts via zijn episodelijst beter ondersteund worden? We geven ook achtergrondinformatie. Bijvoorbeeld uitleg over de nieuwe medicatiebewaking met medisch farmaceutische beslisregels, die een stuk beter werken dan de bekende ICA-gegevens. Ook belichten we het toewerken naar één taal tussen laboratoria, huisartsen en specialisten. Dat voorkomt dubbel werk en verbetert de vertaling tussen de systemen. Daar moeten we sowieso naartoe: eenduidig communiceren ongeacht het systeem dat we gebruiken. De rol van Nictiz is daarvoor essentieel. Tijdens de NedHIS Discussiedag stond ook het verhuisdossier weer in de schijnwerpers. Een van de belangrijkste verbeteringen moet de correspondentie worden. Hoe kun je makkelijk bij een specifieke brief in de elektronische correspondentie die met het verhuisdossier meekomt? We volgen de introductie van het programma OPEN op de voet. Enkele huisartsen vertellen over hun ervaringen en die zijn positief. Tejo Janssen komt aan het woord als Markant Mens – een bescheiden man die met visie vanuit de praktijk en diepgang, fungeert als een spin in het web. De tips en trucs laten zien hoe u antwoord vindt op gerichte vragen. Alle HISsen kunnen ermee omgaan, maar doen het wel allemaal op een andere manier.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het nummer van SynthesHis dat voor u ligt is gemaakt tijdens de corona crisis. Bij de voorbereiding en productie hebben wij elkaar niet fysiek ontmoet. Alleen onze fotograaf heeft haar foto’s op locatie gemaakt. Wij als redactie doen overigens al jaren het meeste werk via beeldbellen. Eerst via Skype en tegenwoordig via Zoom. Als essentiële beroepsgroep hebben huisartsen zich de laatste maanden stevig moeten aanpassen aan de nieuwe realiteit en daar zijn ze nog steeds mee bezig. In dit nummer proberen we input te leveren voor die aanpassing. Het thema is deze keer beeldbellen (zie pagina 9-15). Dat bestond al, maar speelde nog geen grote rol. Daar is de afgelopen periode verandering in gekomen. Wist u dat er tientallen beeldbelprogramma’s bestaan? We praten u bij over de pneumokokkenvaccinatie. In de rubriek Markante Mensen komt Peter Smithjes aan het woord die helemaal zijn plek heeft gevonden bij OmniHis. Hij zou graag zien dat ontwikkelingen in de ICT voor de huisarts sneller gaan en er ook beter met concullega’s wordt samengewerkt. ICT kan ook bijdragen aan een oplossing voor het huisartsentekort in krimpregio’s. Een ander probleem in de krimpregio’s is het bestaan van onbeheerde patiëntendossiers. In welke richting wordt een oplossing gezocht? De Patiënt Gebonden Omgeving (PGO) is aarzelend bezig een plek te krijgen. Dergelijke programma’s zullen zeker een vlucht nemen wanneer OPEN per 1 juli gaat draaien. Wat is de corona opt-in precies, die ruimere inzage geeft in de professionele samenvatting van de patiëntendossiers. Het is spannend om te zien wat de effecten daarvan zijn op de kwaliteit van zorg. Een ander coronagerelateerd onderwerp is het vastleggen van behandelgrenzen, waarvoor u verschillende suggesties krijgt. Dan is er nog de vaste rubriek Tips en Trucs, waarin het onderhouden van de episodelijst centraal staat. Elk HIS gaat hier op een eigen manier mee om – hopelijk groeien die mogelijkheden geleidelijk meer naar elkaar toe.

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Dit nummer van SynthesHis komt uit terwijl de Corona crisis zich elke dag verder ontwikkelt. We kijken als huisartsen allemaal ademloos naar de nieuwe ontwikkelingen en feiten. Zowel in Nederland als in de rest van de wereld. Alles is relatief geworden. Spreekuren verlopen heel anders dan we gewend zijn. We doen meer telefonisch, kunnen minder diagnostiek doen. We moeten blind behandelen. Wat zijn de mogelijkheden van video consulten? Als huisartsen zijn we een inventief volkje en gewend ons snel aan te passen aan wat er zich inde gezondheidszorg voltrekt. Wij houden grotendeels ons normale werkritme aan en mogen nog naar onze praktijken gaan. Ons NedHIS congres van 25 maart is uitgesteld naar woensdag 16 september. Het betekent dat dit nummer dunner is dan we gepland hadden. We hebben wel een heel gevarieerd nummer kunnen samenstellen. Allereerst konden we twee nieuwe columnisten aantrekken: een doktersassistente, Myrthe Gay-Balmaz en een communicatieadviseur, Nicole van Wetten. We heten hen van harte welkom. In onze rubriek Markante mensen vertelt Wendy Breuker met hoeveel passie zij haar HIS gebruikt. Jasper Hartman beschrijft in de serie ‘In Beeld’ wat zijn werk als bestuurslid van Atlas hem brengt. Zijn grootste wens is: meer invloed op de te-doen-lijst van de HIS leverancier. En dan komen we bij het thema van dit nummer: HAweb. Dit huisartsenplatform bestaat nu tien jaar en heeft al enkele malen een vernieuwing ondergaan. Het is echt een veilige, besloten community voor huisartsen. Als voorbeeld van een populaire discussie in het ledenforum hebben we die over dagelijkse elektronische postverwerking geanalyseerd (zie pagina 18). In de tips en trucs laten we u zien hoe u zich in uw eigen HIS op OPEN kunt voorbereiden. Afschermen van privacygevoelige zaken zoals werkaantekeningen – hoe ga je ermee om?

Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er gebeurt momenteel heel veel in de HISwereld en daarom presenteren wij een extra dik winternummer. De directie van Promedico hebben wij bevraagd over de zeer moeizaam ver lopen overstap naar een nieuw hostingplatform voor Promedico- ASP deze zomer. Gebruikers hebben daarna wekenlang veel overlast ondervonden, waardoor zij niet of moeizaam konden werken met hun HIS. Vooral de assistentes hebben daar veel last van gehad. Pas na twee tot drie maanden ging het beter. De deelnemers aan de NedHIS Demodag voelen de urgentie tot intensieve samenwerking tussen gebruikers en HIS-leveranciers. De onderwerpen waren dit jaar: het onderhoud van de zich uitbreidende episodelijst, mobiel werken met het HIS, het programma OPEN en de vorderingen met het verhuisdossier. Verder hebben we een artikel over chatten met een 24/7 bereikbare assistente, wat al geregeld in het bedrijfsleven gebeurt. Enkele praktijken doen er momenteel ervaring mee op. René van Leeuwen schrijft over de rompslomp die komt kijken bij een wijziging in het UZI-register in geval van praktijkoverdracht – de huisarts krijgt de (inspannings)rekening. Welke normen zijn er momenteel rondom veilig mailen? Mogen euthanasieverklaringen in gescande vorm bewaard worden? En is de nieuwe leefstijlcoach voor diabetespatiënten een aanwinst? Voor elk HIS geven we tips en trucs om veilig mobiel te werken met het HIS. Het is opvallend dat veel jonge huisartsen die gewend zijn om alles met hun mobiel te doen die gewoonte niet doorvoeren naar hun HIS. Ze gaan nog te vaak met een printje visites rijden. Ons pleidooi is: HIS aan het bed! Onze columnisten zijn weer ruimschoots op dreef. We nemen afscheid van columniste Monique Hollema, die ons meenam in haar belevenissen als praktijkassistente en nu een nieuwe uitdaging aangaat. Pieter Houwink, een markante oud huisarts, overleed deze zomer. Wij hebben een in memoriam. Tjeerd van Althuis, werkzaam bij het NHG, is zielsgelukkig met meerdere HISsen. ‘We hebben iets heel goeds om op door te ontwikkelen.’ Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De UZI-pas bestaat al weer heel wat jaren. Wat kunt u ermee? En waarom is de medewerkerspas niet op naam nog maar heel beperkt beschikbaar? Op steeds meer sites logt u makkelijk in met de UZI-pas: in uw eigen HIS, op de huisartsenpost, bij VECOZO, op de Zorgmail FileTransfer en bij het SVB-z. Op al die sites moet duidelijk zijn wie er inlogt. Hier worden immers vertrouwelijke gegevens ingezien of verwerkt. In de loop der jaren is het steeds meer gemeengoed geworden om een UZI-pas te gebruiken. Het is van zichzelf een veilige inlog met tweefactorauthenticatie: je hebt een op naam gestelde pas en daarnaast weet je het wachtwoord. Zo kan gevolgd worden wie wat doet, met de juiste gebruikersprofielen en vastgelegde bevoegdheden. Inmiddels is het vaak ook makkelijker en sneller om in te loggen met de UZI-pas dan via een gebruikersnaam en wachtwoord. De minister wil toe naar steeds meer elektronische uitwisseling tussen zorgverleners en het ligt voor de hand dat daarvoor de UZI-pas wordt ingezet. Kortom: de UZIpas is het paspoort naar het zorglandschap. Nu maken de apotheken daarvan al systematisch gebruik en volgen de huisartsen steeds meer. In dit nummer gaan diverse artikelen in op de mogelijkheden van de UZI-pas. We hebben een nieuwe rubriek: ‘Vraag uit de dagelijkse praktijk’. Deze keer gaan we in op de bewaartermijn van elektronische medische dossiers. We nodigen u uit uw vraag naar ons in te zenden. In een van de komende nummers proberen wij antwoord te geven. De postverwerking in uw HIS behandelen we in de rubriek ‘Tips en Trucs’. Al weer heel wat jaargangen geleden is er ook al eens over geschreven. Inmiddels is de postverwerking complexer geworden, maar ook gebruiksvriendelijker. Verder leest u over Jos Boesten, de zeer gedreven huisarts uit Zuid-Limburg. Ook gaan we in op de hobbels die patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden, onder andere de laaggeletterden, moeten nemen in de zorg. Verder besteden we weer aandacht aan de openstelling van de huisartsendossiers. Op 1 juli 2020 is het zover! Last but not least: de stukken van onze columnisten. Veel leesplezier en laat ons weten wat u van dit nummer vindt .

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In dit nummer bieden we een inkijkje in het functioneren van Zorgdomein. Het is een netwerkorganisatie die verwijzingen van de huisarts naar steeds meer instanties faciliteert en inmiddels zo belangrijk dat huisartsen niet meer zonder kunnen. Bovendien is het een monopolist.Toen 35 procent van de aandelen in handen van een Amerikaanse investeerder kwam zag de redactie dan ook reden om een debat aan te gaan met directeur Walter Balestra. We zijn benieuwd naar uw mening over ZorgDomein. Christie Manintveld was op het NedHIS congres en sprak met een aantal bezoekers. Dankzij de aantrekkelijke opzet met een grote keuze aan workshops waren de 450 plaatsen al na ruim twee weken uitverkocht. Eén workshop, die van Pascale Hendriks over het terugdringen van de administratieve lasten, is vanwege het algemeen belang in dit nummer opgenomen. Doe er uw voordeel mee. In de rubriek Markante Mensen komt Bart Timmers aan het woord. ICT is in de huisartsenpraktijk niet meer weg te denken. Hoe kun je ICT zo in te zetten dat het je ook echt helpt? En zelfs rust in het hoofd geeft? Het NHG denkt na over manieren om meer ziektespecifiek inzicht in het HIS in te bouwen. Men wil graag daarover in gesprek met huisartsen. Jeroen Stroucken heeft op Aruba een cursus goed HIS-gebruik gegeven. Hij heeft geprobeerd de relaxte houding die daar heerst mee terug te nemen naar Nederland. Dat lukte hem een maand. We hebben een achtergrondverhaal over de ZorgInformatieBouwstenen – een nogal abstract onderwerp. Maar knappe koppen werken toe naar een betere informatieoverdracht tussen de vele informatiesystemen die in de zorg actief zijn. René van Leeuwen schrijft over papierloos werken in de huisartspraktijk. Welke voordelen heeft dat? De tips en trucs achterin dit nummer gaan over het gebruik van de agenda in het HIS. Handige weetjes om direct toe te passen in uw praktijk.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | In het laatste nummer in 2018 besteden we veel aandacht aan handige weetjes voor de praktijk maar ook hebben we oog voor ontwikkelingen in de toekomst. De tips en trucs gaan over manieren om overzicht te houden over het HIS wanneer er een patiënt tegenover je zit in de spreekkamer – toch een van de basisvaardigheden om met een HIS te werken. Bij uitstek een tip en truc die een nieuwe waarnemer kan inzien voordat deze de eerste dag komt werken. Maar ook voor de doorgewinterde HIS-gebruiker is er wat uit te halen. We hebben dit onderwerp gekozen omdat het HIS steeds meer informatie moet kunnen verwerken. En het werd weer eens tijd om de markt af te struinen voor scanmogelijkheden van de papieren dossiers. Caroline Norg heeft uitgezocht hoe het zit met de overdracht van het dossier aan de Specialist Ouderengeneeskunde. Bij ons in de regio staat er expliciet bij dat men het EDI-bericht niet wil ontvangen. In navolging van de NedHIS Demodag gaan we in op het project OPEN waarvoor de overheid subsidie beschikbaar heeft gesteld. De bedoeling is dat iedere zorgaanbieder per 2020  de patiënt inzage kan bieden in een deel van zijn dossier. Dit roept natuurlijk veel vragen op en een deel ervan komt in dit nummer aan de orde via enkele interviews met beleidsmakers. We hebben de uitkomsten van het HIS vergelijkingsonderzoek 2018 geplaatst tegenover dat van 2016: de meeste HISsen hebben wel degelijk vooruitgang geboekt. Er zijn echter ook achterblijvers die feitelijk door de bodem zijn gezakt. Leonora Grandia kan in simpele schetsen uitleggen wat de nieuwe farmaceutische beslisregels gaan betekenen. Een lezenswaardig artikel dat een duidelijke vooruitgang schetst ten opzichte van de huidige praktijk. In de rubriek Markante mensen komt u Ron Dingjan tegen. Hij is voorzitter van NedHIS, een veelzijdig mens en naast huisarts, bergbeklimmer, een bevlogen bestuurder

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Er is toenemend aandacht nodig voor de verwerking van de groeiende hoeveelheid berichten die op de huisarts afkomt. Die moeten veilig maar ook efficiënt worden verwerkt. Hoe haal je de spoedeisende zaken uit de informatiestroom nu de fax aan het verdwijnen is? En hoe communiceer je veilig als je over enige tijd geen fax meer kunt versturen? Maakt het Landelijk Schakelpunt als nieuwe communicatiestructuur de verwachtingen waar? Hoe zijn praktijken aan het werk met de implementatie van de AVG? We hebben in dit nummer op verschillende manieren aandacht gegeven aan deze uitdagingen. Zie de artikelen op de pagina’s 11, 13, 18 en 22. Joppe van der Reijden, directeur van het ICT-bedrijf VIP Calculus, vertelt in de rubriek ‘Markante mensen’ over zijn drive om te werken met huisartsen. Door de jaren heen veranderde dat van het regelen van financiële zaken in logistieke ondersteuning bij het zorgproces. Manon Kuilboer praat ons bij over de nieuwe manier waarop straks het medisch dossier naar de nieuwe huisarts wordt verhuisd. Dat moet gaan via bouwstenen – brokjes van dezelfde soort informatie –, waarbij het verzendende HIS en het ontvangende HIS dezelfde taal spreken. Zij denkt dat de kans groot is dat deze aanpak tot een doorbraak gaat leiden en het verhuizen van het medisch dossier sterk zal verbeteren. Een nieuwe ontwikkeling is de opkomst van de persoonlijke gezondheidsomgeving. Hoe kan deze op een zinvolle manier gecoördineerd worden, zodat er zo weinig mogelijk wildgroei ontstaat? Dat is een taak voor MedMij. Sylvia Veereschild vertelt er meer over. Elk jaar is het weer een heel werk om de uitnodigingen voor de griepvaccinaties de deur uit te doen. De redactie besloot u tijdig van een aantal handige tips te voorzien, zodat het in 2018 makkelijker zal gaan dan eerdere jaren. Doe uw voordeel met de uitgebreide aflevering tips en trucs achterin dit blad.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het NedHIS-congres van 14 maart was helemaal uitverkocht. Een teken van de centrale positie die de huisartsen-ICT inmiddels inneemt in de huisartsenpraktijk. Nadeel is wel dat het dringen was bij de koffieautomaten. Veiligheid en ICT was het centrale thema. Daarnaast was er nog genoeg anders te beleven, zoals de tien beste gezondheidsapps. En de workshops van de HIS-leveranciers waren als vanouds heel populair. We besteden in dit nummer veel aandacht aan de nieuwe AVG, de Algemene verordening gegevensbescherming. Deze wet hing al twee jaar in de lucht, maar op 25 mei treedt hij in werking. De AVG staat centraal in een fraaie column van Roelf Norg en een overzichtsartikel van Femke Berends. Heidi van den Maagdenberg geeft praktische adviezen over de wet. Met een extra uitgebreide aflevering van Markante mensen nemen we afscheid van Leo van Rooijen als bestuursvoorzitter van Atlas. Voor zijn opvolger, Ronald van Ingen, laat hij nog een klus liggen: een vijfjarenplan voor de huisartsen-ICT. Leo vindt het jammer dat de partijen te weinig visie ontwikkelen op de toekomst van de huisartsen-ICT. Ook ziet hij een toegenomen versnippering, wat de samenwerking en het gebruikersgemak in de weg staat. Leuke dingen voor de gebruiker en echte vooruitgang zouden meer aandacht verdienen – vandaar de roep om een visie. Caroline Norg-Schulpen praat ons bij over de mogelijkheden van KIS-loos werken, wat nu inderdaad een reëel alternatief voor het KIS is geworden. Een veel gehoorde wens, want het voorkomt dubbel registreren in HIS en KIS. De tips en trucs hebben we deze keer gewijd aan de tien meest gestelde vragen aan de helpdesk. Er zijn nogal wat verschillen: de ene helpdesk wordt overspoeld met simpele vragen, aan de andere worden toch ingewikkelder kwesties voorgelegd. Maar voor alle helpdesks geldt dat ze de gebruikers de broodnodige steun bieden om met het HIS veilig te kunnen werken. En daarmee is de cirkel weer rond.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Het elektronisch verhuizen van het medisch dossier van de vorige naar de nieuwe huisarts behoort bij de werkroutine in bijna alle huisartspraktijken. Dat het zover is gekomen heeft jaren geduurd. Door meer ervaring en toegenomen gebruik zijn de technische hobbels grotendeels overwonnen. Ook is de kwaliteit van hetgeen overkomt aan de ontvangende kant verbeterd. Toch is er nog heel veel extra winst te behalen. Daarover ging het in praktische zin tijdens de NedHIS Demodag. Ook Jan-Arie van Wijngaarden schrijft erover in zijn artikel Hoofdpijndossier. Tenslotte leest u in de rubriek tips en trucs over handige kneepjes om een ontvangen dossier te bewerken zodat u ermee verder kunt in uw praktijk. Veilig communiceren via email is een uitdaging. Roelf Norg legt u in huis-  tuin- en keukentaal uit waar u op moet letten. Leonora Grandia is al jaren bezig met het verbeteren van de medicatiebewaking voor apothekers en huisartsen. Het is een passie van haar geworden en ze beleeft er veel plezier aan. Casper Tombrock vertelt u wat de voordelen zijn van het inschrijven van een passant via gebruik van de UZI-pas. De NedHIS Demodag had als tweede onderwerp  de ontwikkelingen bij de patiëntportalen. Ze worden steeds belangrijker. In een aantal praktijken wordt een groot deel van de afspraken elektronisch door de patiënt zelf ingepland. Hoe wordt veilig ingelogd? Wat is het gebruikersgemak? Welke ontwikkelingen komen er nog meer aan? Binnen de redactie woedde een fanatieke discussie over de ‘geheime’ regels die al sinds jaar en dag in het HIS vastgelegd kunnen worden door de huisarts. Er zijn juridische standpunten over maar ook zijn er veel praktische verschillen tussen de Hissen. We hopen dat u na een welverdiende kerstvakantie weer vol inspiratie aan de slag gaat met uw HIS in 2018.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Ontwikkelingen in de HIS-wereld kunnen afhangen van de inzet van een enkel persoon. Zijn hele beroepsleven lang heeft Vok Buur bijgedragen aan nieuwe ontwikkelingen. Dat hij een goede neus heeft voor de interesse van gebruikers maakt dat hij anno 2017 nog steeds actief is. Pim Valentijn hield de plenaire voordracht op het NedHIS & EZD congres in maart jl. Zijn boodschap, die hij nog eens rustig voor onze lezers uit de doeken doet, is dat de huisartsen beter moeten nadenken over de manier waarop zij hun centrale rol in de zorg kunnen uitbuiten. Ze zitten op een pot met goud – Valentijn pleit dan ook voor strategisch denken. Christie Manintveld liep door de wandelgangen van het congres en vroeg de bezoekers naar de indrukken die zij hebben opgedaan. Veilig werken met het HIS is in de context van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen erg belangrijk. Het komt aan op de toegang tot de patiëntgegevens en achteraf na kunnen gaan wie op welk moment in welk patiëntdossier heeft gekeken (de logging). We besteden in een gesprek met Quintus Bosman aandacht aan de afspraken die daarover tussen alle betrokken partijen zijn gemaakt. Ook ZorgDomein heeft zich met hun verwijsapplicatie aangepast aan de nieuwe eisen omtrent veilig werken. Bas Vermeulen legt uit hoe het werkt. De redactie probeert geregeld in te gaan op vaak heel gewone vragen die leven bij gebruikers. Deze keer gaat het over het papierloos doorzetten van een telefonische vraag aan de huisarts met gebruik van het HIS. Iets wat heel vaak voorkomt. De redactieleden vertellen hoe hun eigen HIS dit handig oplost. De praktijkaccreditering is elk jaar een flinke klus. Hoe kunnen de overzichtsfuncties en zoekfuncties waarover elk HIS beschikt daarbij ondersteunen? Er blijkt meer te kunnen dan we vaak denken. De redactie vond dit een zinvol onderwerp voor de tips en trucs in dit nummer. Ook hebben we weer een aantal nieuwsberichten en columns.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | SynthesHis besteedt deze keer aandacht aan het delen van in het HIS vastgelegde informatie met de patiënt. Het NHG denkt samen met de NCPF na over manieren om de patiënt elektronisch inzage te geven. Daarmee wordt de firewall van de huisarts doorbroken. Huisartsen hebben immers binnen hun HIS de medische gegevens van hun patiënten goed beschermd. Wat gaat het betekenen als de patiënt gegevens heeft gedownload uit zijn medisch dossier? Komen die dan terecht waar het niet hoort: Bij de zorgverzekeraar? Bij de werkgever? Bij de levensverzekering? Op sociale media? Een uiterst precair dilemma waar menig huisarts voor gesteld gaat worden. Voor een antwoord op deze vragen ging Annet Muijen te rade bij het NHG en Christie Manintveld bij de Stichting Informatiebeveiliging Gezondheidszorg.Het vergelijkend periodiek onderzoek naar de HISsen zal periodiek worden herhaald. Dat is de intentie van de LHV. We blikken met enkele leveranciers terug op de eerste editie die een jaar geleden beschikbaar kwam. Thuisarts.nl is de meest populaire website in het segment gezondheidszorg. De website ontwikkelt zich nog steeds. De redactie was verbaasd over de bewering dat thuisarts.nl ervoor zorgt dat er ruim 10 procent minder consulten plaatsvinden voor eenvoudige klachten. Christie Manintveld zocht het uit. U leest het op pagina…. In januari is afscheid genomen van Herman Levelink. Hij is na een kort ziekbed veel te vroeg overleden. Herman heeft steeds vooraan gestaan bij nieuwe ontwikkelingen. Hij had een scherpe geest en wist mensen te overtuigen van zijn visie over de mogelijkheden die een HIS heeft in de huisartsenpraktijk. Op pagina … een In Memoriam. Ondertussen doet Isar Wulffaert, als vertegenwoordiger van de nieuwe generatie weer een beroep op alle partijen in de automatisering: hij ziet mogelijkheden voor een efficiëntieslag in de huisartsenpost. In de rubriek Markante mensen komt Carin Littooij aan het woord. In de rubriek tips en trucs t deze keer de handigheidjes die het HIS de gebruiker biedt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | HISsen worden steeds meer gebruikt voor het communiceren binnen de eigen praktijk. Bijvoorbeeld in de agenda alvast aangeven waarvoor de patiënt de afspraak maakt, de afspraak verzetten, een afspraak maken in de agenda’s van verschillende medewerkers tegelijk, zodat die er samen bij kunnen zijn, en daarvoor een ruimte reserveren. Verder worden HISsen gebruikt om taken vast te leggen, zowel patiëntgebonden als nietpatiëntgebonden. Overleg wordt niet langer tijdens de koffiepauze via een communicatieschriftje gevoerd, maar via het HIS. Zo kunnen we tenminste echt pauze houden met elkaar. Tijdens de NedHIS studiedag werden de HISsen op deze terreinen uitgebreid aan de tand gevoeld. Ze deden het best goed. Een uitdaging is nog beter communiceren via het patiëntportaal. En dan de communicatie tussen HISsen: wanneer de patiënt naar een nieuwe huisarts verhuist dragen we anno 2016 medische gegevens elektronisch over. En graag zo compleet mogelijk. Marcel Leijten begeleidt dit proces al vijf jaar – hij is als markant persoon geïnterviewd voor dit nummer. Nog meer hierover op de pagina’s 14 en 29. De medische app Siilo biedt mogelijkheden tot veilige communicatie over patiëntgegevens tussen dokters. Deze app is echt een aanwinst. We laten de ontwikkelaar en drie gebruikers aan het woord. De ontwikkelaars zien voor hun app graag een koppeling met het HIS. De tips en trucs in dit nummer gaan over communicatie via het HIS binnen de eigen praktijk. Voor elk HIS worden nieuwe functies gebouwd om aan deze behoefte tegemoet te komen. Juist door dit soort vernieuwingen blijft de huisarts vooraan lopen in de communicatie met de patiënt. Want die heeft er direct baat bij. De computer is uiteindelijk toch het belangrijkste gereedschap van de huisarts – hij wordt immers veel vaker gebruikt dan de stethoscoop!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | De werkdruk van huisartsen is enorm. Gedurende een praktijkdag komt er veel werk op ze af. Elke paar minuten moeten ze een keuze maken: wat moet eerst en wat kan even uitgesteld worden. Door deze hoge werkdruk komt voor huisartsen het werk nooit af.
Hoe gaan ze om met deze chronische overbelasting? Blijkbaar wel goed, want het vertrouwen in en de ­tevredenheid over de huisarts zijn al jaren op een hoog niveau. Het HIS is een onmisbaar stuk gereedschap om de werkdruk te reguleren. Het geeft overzicht, de agenda staat erin, alles qua patiëntenzorg wordt erin vastgelegd en het ondersteunt ook bij het nemen van beslissingen. De gebruikersverenigingen Atlas, Orego en OmniHis willen de HISsen verbeteren door aan de HIS-leveranciers terug te koppelen wat zinvolle ­verbeteringen zijn. Dat is ook een van de doelstellingen van het tijdschrift SynthesHis. In dit nummer besteden we aandacht aan dit continue krachtenveld. Zo vindt Agnes Kant van het geneesmiddelenbijwerkingen­bureau Lareb dat huisartsen met jaarlijks achthonderd meldingen over bijwerkingen ver achter blijven bij wat van hen verwacht wordt. U kunt ook lezen dat NHGDoc een nieuwe applicatie heeft waardoor dit ­melden makkelijker wordt. Leonard Witkamp probeert als ­bijzonder hoogleraar telemedicine huisartsen te ondersteunen bij het overnemen van werk uit de tweede lijn. Verder vatten we het belangrijkste nieuws uit het NedHIS & EZD-­congres voor u samen. Wim Jongejan voert de nieuwe rubriek ‘Markante mensen’ aan. Hij heeft sinds het neerleggen van zijn praktijk in 2007 huisartsen op ­individuele basis geholpen meer uit MicroHIS te ­halen. Wij als redactie zijn hem dank verschuldigd voor het jarenlang schrijven van heldere tips en trucs over zijn pakket. En we besteden aandacht aan de uitkomst van het hoger beroep in de rechtszaak tussen VPHuisartsen en VZVZ. In de rubriek Tips en Trucs beschrijven we het stoprecept als middel om aan de apotheek door te geven dat een medicament gestaakt wordt.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Leuk: er is weer iets nieuws voor de huisarts. De huisarts moet gaan skypen met zijn patiënten. Net als oma’s en opa’s dat doen met hun kleinkinderen. Lea Bouwmeester, Tweede Kamerlid voor de PvdA, gooide dit najaar de knuppel in het hoenderhok. Er kwamen op nu.nl veel reacties los. Is skypen een verrijking voor het patiënt-huisartcontact? Is het praktisch? Is het veilig? Hebben we het niet al druk genoeg? Geeft het dan toch tijdsbesparing? We besteden in dit nummer aandacht aan het idee van Bouwmeester, maar plaatsen het ook in een kader. We ondervroegen twee hoogleraren en een voorloper-huisarts met zijn digitale assistente Bibi. Er is nog meer politiek: de wet op datalekken is per 1 januari van kracht geworden. Roelf Norg, naast huisarts ook jurist, schreef voor ons een verhelderend artikel. De grootste verandering is dat de beheerder van een database met tot een persoon herleidbare gegevens (uw HIS is dat bij uitstek) melding moet maken van een opgetreden datalek. Ook als u herkenbare patiëntgegevens plaatst op een usb-stick of in een e-mailbericht loopt u risico. Gaat het mis, dan moet u dat melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens, op straffe van een boete. Herman Levelink, adviseur van het Atlas-bestuur, beschrijft wat er op stapel staat als een nieuw stelsel van opt-in-regels wordt bekrachtigd. Het wordt een ingewikkeld spanningsveld tussen de plicht tot onderzoeken en het vragen van toestemming om als hulpverlener gegevens te benaderen. Dat die juridische strijd kan ontstaan bewijst het hoger beroep van VPHuisartsen tegen de VZVZ dat nu wordt gevoerd. We hebben er een uitgebreid verslag over. De tips en trucs gaan over het uploaden van bestanden naar uw HIS. We hebben voorbeelden van afbeeldingen gekozen. Kortom: een nummer vol dilemma’s rond op stapel staande ontwikkelingen in de huisartsenautomatisering.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | U zult wel verbaasd zijn: zo snel na nummer 2 een nieuw nummer van SynthesHis. Het heeft alles te maken met de vele wensen die de NedHIS-studiedag dit jaar heeft opgeleverd. U leest erover vanaf pagina 7. Zo willen gebruikers veel verbeteren aan het werken met ZorgDomein. De afhandeling van de baxterrecepten in hun HIS mag ook makkelijker. En het ophalen van statistische gegevens uit de database van hun HIS kan volgens gebruikers gebruiksvriendelijker. Bovendien willen ze dat het elektronisch verhuizen van de medische dossiers tussen de HISsen verbeterd wordt. Kunnen de HISsen tegemoetkomen aan deze en andere wensen van de gebruikers? U weet het: HISsen worden enorm intensief gebruikt, de hele dag door. Geen enkele huisartsenpraktijk kan zonder. Investeren wij als gebruikers eigenlijk wel voldoende in onze automatisering? De vraag stellen is hem beantwoorden…
Er wordt al enkele jaren achter de schermen gewerkt aan het beter organiseren van het logistieke proces achter het recept. Vanaf pagina 14 vertelt Adriaan Mol welke mogelijkheden automatisering kan bieden om een aantal hinderlijke knelpunten op te lossen.
Van een heel andere orde: jonge huisartsen die waarnemen willen de avond voordat ze met een nieuw HIS aan de slag gaan graag even op internet kunnen kijken hoe dit nieuwe HIS werkt. Onze nieuwe columniste Karin van den Eerenbeemt vertelt op pagina 27 treffend wat haar in zo’n waarneemsituatie overkomt. En we hebben nog meer over jonge huisartsen: in hun tweede opleidingsjaar leert Paul van de Vijver van Huisartsopleiding Nederland jonge aiossen iets over zoekstrategieën in HISsen.
De redactie vond het een aardig idee om u een voorbeeld te geven van het opzetten van een zoekstrategie in uw HIS. We kozen het aantal voorschriften van de verschillende protonpompremmers uit 2014. Als u dit voorbeeld hebt nagevolgd, kunt u volgens dezelfde principes allerlei andere vragen stellen aan uw eigen database. Zie de tips en trucs vanaf pagina 28.
Namens de redactie heel fijne feestdagen!

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Deze SynthesHIS heeft toevalligerwijs twee artikelen die laten zien dat een dubbele inrichting van de systemen zijn nut meer dan bewijst. In de huisartsenpraktijk die is gevestigd in het grens-dorp Baarle-Hertog is het bittere noodzaak: daar loopt de grens dwars door de wachtkamer. De praktijk telt Nederlandse en Belgische patiënten en heeft zich daarom dus aangepast aan de regels en wetten die in beide landen gelden. Dat gaat heel ver: twee HISsen, twee systemen van zorgverzekering, dienst doen in de huisartsenposten van Turnhout én Breda. Wij waren van harte welkom en hebben met verbazing kennis mogen nemen van deze bijzondere praktijk, die ook nog eens jonge dokters opleidt. Ze zijn er overigens al geruime tijd bezig om aansluiting op het Landelijk Schakelpunt te realiseren. Dat blijkt nog niet zo simpiel, omdat de voordeur van de praktijk in België is gesitueerd.
Een andere huisarts, in de plaats Sappemeer in de provincie Groningen, heeft veel baat gehad bij zijn dubbel uitgevoerde back-up. Hij heeft na een hevige brand in zijn praktijk op zaterdagavond op maandag toch weer verder kunnen werken met zijn HIS, zij het op een andere locatie en met hulp van een handige ICT‘er.
U leest nieuws over de voortgaande ontwikkelingen rond ZorgMail File Transfer, het elektronisch verhuissysteem van huisartsendossiers. We hebben voor u de nota veilig e-mailen van Nictiz geanalyseerd. Ook hebben we nieuws over de E-health-monitor. De columns zijn uit de praktijk gegrepen. En we hebben de auteurs die de tips en trucs verzorgen gevraagd of zij nieuwe functies in hun HIS voor u willen toelichten. Het is een bont palet geworden. We wensen u weer veel leesplezier.

Door Jeroen van der Lugt, hoofdredacteur | Met veel plezier presenteert de redactie u deze SynthesHis in nieuwe vormgeving. Het tijdschrift is inmiddels in haar 14e jaargang en verjongt zich letterlijk en figuurlijk. Ging het rond de millenniumwisseling merendeels over solohuisartsen met een computer onder het bureau, tegenwoordig draait het om veel grotere huisartsenpraktijken die qua automatisering in netwerken hangen. We werken groten-deels papierloos en zijn massaal online gegaan – net als de partijen waarmee we samenwerken: de verzekeraars, de patiënten, de ziekenhuizen, de zorggroepen, de laboratoria. En het gaat over het algemeen veel intuïtiever, vooral door de bijna onbegrensde mogelijkheden van internet. De uitdaging zit hem nu in de complexiteit van de organisatie van de huisartsenpraktijk.
Dit nummer openen we met verhalen vanuit praktijken die Facebook gebruiken om met hun patiënten te communiceren. Facebook is makkelijk in te zetten, maar vraagt ook aandacht om de praktijkpagina actueel te houden.
In Friesland hebben de dokterswacht, de huisartsen en de apothekers de handen ineengeslagen om OZIS in korte tijd af te bouwen en allemaal tegelijk over te schakelen op het LSP. Hinda Stegeman legt de nadruk op een goede communicatie naar alle partijen. Voorloperregio’s met durf heb je nodig om tot daadwerkelijke vernieuwing te komen.
In Delfland, Schiedam en Westland is zorgverzekeraar DSW een experiment begonnen met populatiebekostiging van huisartspraktijken. Onder hoge druk moest de declaratiefunctie van de HISsen aangepast worden. Het principe is: geen consulten meer, maar uitsluitend inschrijftarieven. In dit nummer laten we de huisartsen in het veld en de beleidsmakers aan het woord.
Het Individueel Zorg Plan is een fenomeen waar bijna geen enkele huisarts nog een mening over heeft. Welke mogelijkheden biedt het om de patiënt meer bij de huisartsenzorg te betrekken? Tijdens het NedHIS & EZD Congres gaven sprekers vanuit verschillend perspectief hun ideeën over deze vernieuwing.
We hebben jonge columnisten bereid gevonden te schrijven vanuit hun praktijkervaringen. Ook vindt u als vanouds tips en trucs in dit nummer.